Als je het gevoel hebt dat jouw geestelijke gezondheid verslechtert of dat je problemen hebt met jouw geestelijke gezondheid, is praten met een arts of therapeut een belangrijke eerste stap op weg naar herstel. Na het zien van een arts of therapeut kun je een diagnose krijgen. Een diagnose kan in het begin verwarrend zijn en een hele reeks emoties oproepen. Je vraagt je misschien af wat het allemaal betekent, hoe het jouw leven gaat beïnvloeden en wat je vervolgens kunt doen. In dit artikel wil ik je graag duidelijk maken wat een diagnose is, waarom we ze krijgen en wat je ermee kunt doen.

Emoties

Na het ontvangen van een diagnose is het heel normaal om verschillende emoties te voelen. Je kunt opluchting, boosheid of verwarring voelen, of misschien wel allemaal tegelijkertijd. Het kan een positieve ervaring zijn om jouw problemen een naam te geven en je opties met een behandelaar te bespreken. Maar, je kunt ook negatieve emoties ervaren. Hieronder staan enkele voorbeelden van emoties en gedachten die vaak voorkomen:

• opluchting – Dit verklaart waarom ik me zo voel.
• boosheid – Waarom ik?
• hoop – Er zijn behandelingen die kunnen werken. Ik kan hier doorheen komen.
• schaamte – Ik ben gebrekkig. Dit ben ik niet.
• verwarring – Wat betekent dit allemaal? Wat nu?
• angst – Hoe gaan anderen reageren? Hoe gaat dit mij beïnvloeden?

Het krijgen van een diagnose kan best lastig zijn zijn en het kan even duren voordat je alle informatie hebt verwerkt en begrepen. Maar hopelijk zal het uiteindelijk leiden tot meer zelfinzicht. Toch is het belangrijk om te weten dat je verre van alleen bent! Ongeveer 1 op de 5 mensen hebben last van psychische problemen in hun leven.

Wat is een diagnose?

In tegenstelling tot medische aandoeningen zoals kanker, diabetes of chlamydia, is er vaak geen enkele test die je een diagnose van geestelijke gezondheid kan geven. Een diagnose wordt vaak gesteld door een behandelaar in de geestelijke gezondheidszorg die rekening zal houden met een aantal factoren. Dit kan (maar niet altijd) een lichamelijk of medisch onderzoek zijn, vragenlijsten of enquêtes, jouw verleden en een interview met jou en soms je familie. In het gesprek worden vragen gesteld over je stemming, gedachten en gedrag. Zij zullen dan de DSM-5 gebruiken om te zien of je voldoet aan de criteria voor een diagnose.

Een diagnose kan veranderen; er kan in de loop van de tijd meer informatie beschikbaar komen, je kunt een andere professional ontmoeten die nieuwe informatie ontdekt of een meer diepgaande beoordeling doet. Verder kunnen de richtlijnen voor het stellen van een diagnose worden aangepast, waardoor de criteria nu anders zijn of een andere naam hebben.

Meerdere diagnoses

Het is ook mogelijk om meer dan één diagnose tegelijk te krijgen, het is namelijk heel gebruikelijk om last te hebben van meer dan één psychische aandoening. De Amerikaanse National Comorbidity Survey ontdekte zelfs dat 51% van de mensen met de diagnose depressie ook ten minste één angststoornis had. De reden hiervoor is niet helemaal bekend, maar het kan zijn dat aandoeningen dezelfde onderliggende oorzaak of risicofactoren hebben, of dat de ene aandoening bijdraagt aan de andere.

Desalniettemin is het belangrijk om te erkennen dat je niet jouw diagnose bent. Je bent gewoon iemand die worstelt met psychische problemen met een reeks symptomen waar je een label op kunt plakken.

Waarom krijgen we een diagnose?

Een diagnose is een goed startpunt om meer te weten te komen over jouw symptomen en klachten. Het is vaak een heel nuttig hulpmiddel voor de behandeling. Het kan jou en jouw behandelaar meer informatie geven over de soort behandeling en over welke stappen je kunt nemen om jouw symptomen te verminderen. Daarnaast kan een diagnose jouw behandelaar ook informeren over eventuele risico’s en effectieve interventies.

Maar ook voor jouw zorgverzekering is vaak een diagnose nodig. De diagnose geeft aan dat je een aandoening hebt waarvoor je hulp nodig hebt. Dit kan leiden tot financiële ondersteuning, maar ook tot geestelijke gezondheidszorg waar je voorheen geen toegang toe had. Denk hierbij aan regelmatige gesprekken met een psycholoog, vrij kunnen krijgen van je werk en het ontvangen van extra uitkeringen of medicatie.

Wat kan jij doen?

• Leer over jouw diagnose – Het krijgen van een diagnose kan je veel informatie en kennis geven over je symptomen en klachten. Praat met je behandelaar over het onderwerp en lees betrouwbaar materiaal. Stel jouw behandelaar alle vragen die je hebt of vraag naar meer informatie. Hoe beter je geïnformeerd bent, hoe beter je kunt samenwerken met jouw behandelaar en beslissingen kunt nemen waar jij je goed bij voelt.
• Zoek steun – Praat met familie en vrienden die je kunt vertrouwen en die dicht bij je staan. Zij kunnen je niet alleen emotionele steun bieden of ondersteunen bij eventuele tegenslagen, maar jou ook helpen om effectieve veranderingen door te voeren die je helpen bij jouw herstelproces. Je omgeving kan een grote impact hebben op je mentale gezondheid.

Daarnaast zijn er vaak ook veel lokale of online steungroepen met mensen die dezelfde diagnose hebben gekregen en hetzelfde hebben meegemaakt. Door met deze mensen te praten, kun je gevoelens van eenzaamheid die je misschien hebt verminderen.

Een diagnose bepaalt niet wie jij bent

Het krijgen van een diagnose kan zowel een positieve als een negatieve ervaring zijn. Maar onthoud dat een diagnose niet bepaalt wie je bent en dat je je niet altijd per se met alle criteria kunt identificeren! De diagnose is een hulpmiddel voor jouw behandelaar om je te helpen de juiste behandeling te krijgen en het begin van een onderzoek naar hoe jij je weer beter kunt voelen! Wees trots op jezelf voor het zetten van de eerste stap naar jouw herstel!

Heb je vragen over jouw diagnose of behandeling? Bespreek deze met jouw behandelaar! Ben je nog niet in behandeling maar wil je graag de mogelijkheden verkennen? Via NiceDay kun je bij verschillende organisaties een behandeling volgen, klik hier voor meer informatie.