Gedachten zijn er de hele dag door, zowel bewust als onbewust. Wanneer deze gedachten positief zijn hebben we daar in principe weinig “last” van. Deze gedachten zijn er gewoon en kunnen ons zelfs helpen. Maar negatieve gedachten geven ons een negatief gevoel, wat kan leiden tot spanning. Omdat ons lichaam en onze geest nauw met elkaar in contact staan, leiden deze negatieve gedachten niet alleen tot mentale spanning, maar ook tot lichamelijke spanning. We spannen onze spieren aan zonder dat we ons daar bewust van zijn. Dit kan leiden tot schouder- en nekklachten, hoofdpijn, of buik- en darmklachten. Bij iedereen uit deze spanning zich anders. Herken jij dit, lees dan verder voor tips tot ontspanning!
Geestelijke ontspanning
Geestelijke ontspanning kun je vinden in bijvoorbeeld mindfulness. Het doel van mindfulness is om je gedachten er gewoon te laten zijn zonder er een oordeel aan te geven. Er is een grote variëteit aan oefeningen, voor beginners en gevorderden. Het is tegenwoordig zelfs een op de wetenschap gebaseerde psychologische behandeling, dit noemen we de Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT). Naast mindfulness zijn er nog andere manieren om geestelijk te ontspannen, bijvoorbeeld het lezen van een boek, het maken van een wandeling of het doen van een legpuzzel.
Lichamelijke ontspanning
Omdat ons lichaam en geest nauw met elkaar in contact staan, kan een lichamelijke ontspanning ook leiden tot een geestelijke ontspanning. Dit kan weer leiden tot een afname van onze negatieve gedachten en gevoelens. Een goede manier om lichamelijke ontspanning te vinden is door een ontspanningsoefening te doen die focust op de spanning en ontspanning van de spieren. Het beste is om zo’n oefening te doen op het moment dat jij de meeste spanning of onrust ervaart, bijvoorbeeld halverwege de dag. Je kan er ook voor kiezen om de oefening voor het slapengaan te doen om de nachtrust te bevorderen.
Ontspanningsoefening
Een bekende ontspanningsoefening is de Progressieve Relaxatie van Jacobson. Deze methode is in de jaren 20 van de vorige eeuw ontwikkeld door een Amerikaanse arts, Edmund Jacobson. Met deze methode leer je spanning in je spieren waar te nemen en vervolgens los te laten.
Het bewust ontspannen van spieren is niet iets wat we gewend zijn. We zijn namelijk gewend om onze spieren aan te spannen om iets vast te pakken, te praten, te lopen enzovoort. We ervaren zelden een toestand van volkomen lichamelijke ontspanning, behalve wanneer we slapen. Ontspanning is de afwezigheid van een handeling of actie. Doordat we bijna altijd een bepaalde spanning in onze spieren vasthouden, kunnen allerlei lichamelijk klachten ontstaan zoals hierboven al is benoemd.
Spieren ontspannen is daarom heel belangrijk. Met de ontspanningsmethode van Jacobson kun je dit aanleren door één voor één alle spiergroepen van het lichaam aan te spannen en vervolgens te ontspannen. Het doel hiervan is om te leren waarnemen hoe spanning in de spieren aanvoelt en hoe de afwezigheid van spanning aanvoelt. Deze ontspanning kun je uiteindelijk ook in je dagelijks leven proberen op te roepen. Maar helaas duurt het met deze methode al gauw een maand voordat je ontspanning hebt aangeleerd. Gelukkig is er tegenwoordig een kortere versie die maar 10 tot 15 minuten duurt! Deze oefening kan op de korte termijn al de slaap verbeteren, stress verminderen en hoofdpijn doen afnemen. Probeer deze ontspanningsoefening eens uit:
The time to relax is when you do not have time for it. – Sydney J. Harris
