De kleermakerszit is een veelvoorkomende houding (asana genoemd in officieel yoga jargon). Maar een tijdje in deze houding zitten kan soms een uitdaging zijn. Je kan kramp krijgen of stijfheid voelen in je gewrichten en dat maakt dat je liever wat anders gaat doen.Toen ik net begon met yoga bakte ik weinig van deze asana. Het voelde alsof de bloedtoevoer in mijn benen werd afgeknepen en ik kreeg zelfs slapende voeten (mega irritant). Rechtop zitten was lastig vanwege mijn holle rug en in plaats van mijn schouders te ontspannen, trok ik deze heel hoog op richting mijn oren. Nee, de kleermakerszit vond ik echt niet relaxed om te doen. Ik ging daarom op zoek naar alternatieven, zodat het makkelijker ging en nog veel belangrijker ik er ook lol in bleef houden om deze houding te doen. Inmiddels vind ik de kleermakerszit een ontspannen houding en doe ik hem graag en met gemak. Met deze tips hoop ik jouw plezier in de kleermakerszit te vergroten.
Wat is een kleermakerszit?
In bijna iedere yogales komt de kleermakerszit voor. De les kan ermee beginnen of eindigen en tussendoor worden ingezet om de overgang te maken naar een andere houding. De bedoeling van de kleermakerszit is om voeten, enkels, knieën, heupgewricht, bekken, wervelkolom en schedel soepel te houden. De kleermakerszit is de meeste natuurlijk manier van zitten voor je lichaam. Wanneer je deze houding een tijd beoefend kan je jouw natuurlijke soepelheid vergroten. Maar waar komt de kramp of stijfheid vandaan?
Hoe zit je er bij?
Veel van ons hebben een zittend beroep. Zoals schoenen zijn voor de voeten, zo is een stoel of autozitting voor de onderrug en bekkengewricht. Door lang op een meubelstuk te zitten neemt je natuurlijke soepelheid af. En wat het effect daarvan is, voel je direct in de kleermakerszit. Als je lang hebt gezeten kunnen je spieren stijf aanvoelen of je onderrug zelfs pijnlijk en dat maakt dat je niet lang in de kleermakerszit kan zitten. Hoe voorkom je dat en hoe kan je lekker(der) zitten in deze houding?
Zorg ervoor dat de (auto)stoel die jij gebruikt tijdens het werk jouw lichaam goed ondersteunt en je regelmatig een break neemt door even de benen te strekken. Dat is echt het halve werk! Wist je dat er 20 punten zijn waaraan jouw werkplek dient te voldoen wil jij een goede lichaamshouding kunnen aannemen en productief zijn? Eén van die punten is regelmatig een break te nemen en even een wandeling te maken, bijvoorbeeld tijdens de lunchpauze of wat vaker koffie/thee te halen voor je collega’s, zo stimuleer je niet alleen de onderlinge gezelligheid, maar ook de doorbloeding in het lichaam en blijven je spieren en gewrichten soepeler waardoor je makkelijker kan zitten in kleermakerszit.
De vijf fase van de kleermakerszit
Er zijn vijf fasen van de kleermakerszit; van een beginnershouding tot aan een vergevorderde. Hoe soepeler je lijf hoe gemakkelijker jij de fases doorloopt. Regelmatig oefenen is belangrijk. Net als dat je niet ongetraind de marathon kan uitlopen, zo kan je niet ongeoefend de vijf fasen van de kleermakerszit doen.
- Beginnende houding; ook wel de gemakkelijke houding genoemd. In yoga jargon heet deze houding “sukhasana”. Je zit met gekruist benen op de grond, handen rusten op je knieën.
- Zittende basishouding; wanneer de beginnende houding gemakkelijk gaat, kan je doorgaan naar fase twee of te wel de ‘siddhasana’. Je benen zijn gekruist en één voet ligt onder je been en de andere voet vouw je tussen je bovenbeen en kuit in. Handen rusten op je knieën.
- Zittende houding voor gevorderden: ‘svastikasana’ genoemd en ook bekend als de ‘halve lotus zit’. Beide benen zijn gekruist en één voet plaats je op je bovenbeen, de andere voet kruis je onder je been.
- Zittende houding voor gevorderden: ‘padmasana’ en ook bekend als de lotus houding waarbij je beide benen kruist en beide voeten op het bovenbeen laat rusten.
- Zittende houding voor ver-gevorderden: ‘mulabandhasana’ in deze asana zijn de benen gekruist, de voetzolen tegen elkaar aan gedrukt en de voeten richt het heupgewricht gedraaid.
Alternatieven
Deze alternatieven hebben mij geholpen tijdens de kleermakerszit. Door deze alternatieven te gebruiken maak je deze houding comfortabeler voor jezelf en vergroot daarmee het effect. Kortom win-win situatie dus. Ik ben begonnen bij fase één en doorgegroeid naar fase drie. Fase 3 en 4 kan ik niet. Misschien ooit op een dag; kom er vanzelf. Mijn uitgangspunt is altijd doen wat goed voelt. Ervaar waar je grens ligt en ga er niet (teveel) overheen. Neem je tijd, luister goed naar je lichaam en don’t forget: alles wat je vaker doet, gaat uiteindelijk makkelijk.
- Als alternatief kan je je benen strekken wanneer gekruiste benen niet fijn voelt.
- Heb je een holle rug, duw dan je stuitje richting de grond. Daarmee maak de rug rechter en haal je (pijnlijke) spanning van de onderrug af.
- Duw je zitvlees (billen) opzij en zorg ervoor dat je de zitbotjes goed voelt. Dit helpt je rechter zitten. Zit eventueel op een kussen als dat prettig voelt.
- Trek je navel in richting je ruggengraat. Hierdoor kantel je de bekken licht en kan je meer ontspannen zitten.
- Laat je kin wat rusten richting je borst, duw het puntje van je tong tegen de achterzijde van je voortanden aan en zet je kiezen niet op elkaar. Zo haal je spanning van de kaken en nek.
- En adem op je gemak. Als we ons inspannen hebben we de neiging de adem vast te zetten. Dat gaat je echt niet helpen. Adem rustig naar je buik, dat helpt je lichaam ontspannen waardoor deze asana comfortabel(er) gaat aanvoelen.
