Genderdiversiteit is een steeds actueler onderwerp in de samenleving en je zult het misschien vaker voorbij horen komen. Het beschrijft de verschillen binnen de aspecten van genderidentiteit, rol en expressie. Want er is veel meer dan alleen maar een man of een vrouw zijn! Sommige mensen identificeren zich niet volledig met hun biologisch geslacht. Ken jij iemand die worstelt met vraagtekens rondom hun gender, en wil je weten hoe je diegene hier het beste bij kan ondersteunen? Een beetje extra kennis over dit onderwerp kan al de eerste stap zijn!
Sekse en gender
Om genderdiversiteit beter te begrijpen is het belangrijk om het onderscheid te kennen tussen sekse en gender.
Sekse is het geslacht wat je is toegewezen bij je geboorte. Dit wordt onder andere bepaald door je genen, hormonen en genitale kenmerken.
Gender is het geslacht waarmee iemand zich identificeert. De cultuur en maatschappij spelen onder andere een grote rol in het vormen van je genderidentiteit.
Termen
Er bestaan vele termen om de verschillende soorten genderidentiteit te omschrijven. Ik kan ze helaas niet allemaal bespreken, maar hieronder vind je er een aantal, die hopelijk meer inzicht kunnen geven.
Cis-gender
Deze term beschrijft een iemand wiens gender identiteit en biologisch geslacht overeenkomen. Een voorbeeld hiervan is een biologische man, die zich ook een man voelt.
Transgender
Transgender is de overkoepelende term voor alle mensen waarbij hun genderidentiteit niet volledig overeenkomt met het geslacht waarmee ze geboren zijn. Zo kunnen mensen zich identificeren als man, terwijl hun biologisch geslacht vrouwelijk is, of andersom. Anderen identificeren zich als man EN vrouw, of voelen zich geen van beiden genders. Er zijn ontzettend veel varianten in transgender zijn. Het gaat erom dat gender ervaren kan worden op een veel breder spectrum dan alleen man of vrouw.
Helaas kunnen vele transgender personen jarenlang worstelen met gevoelens van ongemak over hun genderidentiteit. Zij kunnen te maken hebben met negatieve reacties van anderen waardoor zij zich eenzaam, somber of angstig gaan voelen. Het kan zeer moeilijk zijn hun identiteit te omarmen, en te tonen aan de buitenwereld.
Non-binair
Iemand die zich identificeert als non-binair past niet in de binaire hokjes van man of vrouw. Iemand kan zich mannelijk en vrouwelijk tegelijk voelen, of geen van beide genders.
Transseksueel
Mensen die transseksueel zijn, zijn echt in het verkeerde lichaam geboren. Zij voelen zich helemaal niet thuis in hun lichaam. Ze willen daarom vaak volledig van geslacht veranderen .Bijvoorbeeld wil een man een transitie ondergaan om vrouw te worden. Vaak kiezen ze er bewust voor om een operatie te ondergaan. Daar gaat een lange en moeilijke tijd aan vooraf, van het slikken van hormonen en volledig leven in de rol van het andere geslacht. Vaak ervaren ze veroordeling vanuit de mensen om hen heen. Het is een zeer ingrijpende ervaring om een transitie te ondergaan, en het vergt een groot deel moed en doorzettingsvermogen om hier doorheen te komen.
Genderdysforie
De term genderdysforie beschrijft het gevoel van ongemak wanneer het toegewezen geslacht en genderidentiteit niet overeenkomt. Het wordt vaak in een medische context gebruikt, en wordt als officiële diagnose gesteld wanneer iemand een medische transitie doorgaat. Door het slikken van hormonen en doorgaan van operaties kan het gevoel van genderdysforie verminderd worden. Voor sommige transgender personen is een medische ingrijping niet nodig, en kan gevoel van dysforie ook verminderd worden op andere manieren- bijvoorbeeld door het veranderen van voornaamwoorden of naam, of van uiterlijk zoals kleding en haar.
Hoe kan jij een bondgenoot zijn voor mensen die worstelen met genderidentiteit?
- Weet dat er geen universele trans-ervaring bestaat. Wees je ervan bewust dat iedereen dit op een eigen manier ervaart. De bovengenoemde termen zijn helpend om beter zicht te krijgen op variaties in identiteit, maar het is aan de persoon zelf om aan te geven waarmee diegene zich identificeert! Het is niet de bedoeling dat we mensen in hokjes gaan stoppen.
- Vraag welke voornaamwoorden iemand gebruikt (bijvoorbeeld hij, zij, die, hen, hun). Niet iedereen wil graag aangesproken worden met dezelfde voornaamwoorden. Wanneer je een fout maakt, zeg dan niet uitgebreid sorry. Verbeter jezelf en ga door in het gesprek. Verbeter ook anderen wanneer zij het verkeerde voornaamwoord gebruiken voor een transgender persoon.
- Vermijd om mensen “transgenders” te noemen, zeg in plaats hiervan “transgender persoon of personen”.
- Als je wordt gewezen op een beledigende uitspraak, ga niet in discussie maar probeer te begrijpen waarom iemand dit als onprettig ervaart.
- Het meest belangrijke: verdiep je zo veel mogelijk in het onderwerp van gender en seksualiteit om een goed begrip te krijgen van wat de ander ervaart. Wees open, nieuwsgierig en niet oordelend in gesprek!
