Als je kijkt naar de foto, vraag je je misschien af waar de uitdaging inzit. Deze houding heet de ‘lijkhouding’ of in yogajargon ‘Savasana’, en is een supinerende houding. Oftewel; een houding waarbij je op de rug ligt met het gezicht naar boven gericht. De lijkhouding is het prototype voor een supinerende houding. De gehele achterkant van het lichaam vormt het draagvlak waardoor alle spieren kunnen ontspannen. Maar waar zit dan precies de uitdaging?
Wat is de lijkhouding?
Dit is een basishouding liggende op de rug. In yogajargon heet deze houding “Savasana”. Sava betekent lijk en daarom wordt deze asana ook wel de dodenhouding genoemd. De grootste uitdaging in deze houding ligt bij de zwaartekracht en mentale focus. Er wordt gezegd dat dit de eenvoudigste houding is om uit te voeren, maar het lastigste is om volledig te beheersen. Andere yogahouding vragen een (actieve) inspanning van spieren, pezen en gewrichten. In de lijkhouding is het uitgangspunt om alle spanning volledig los te laten in elk deel van het lichaam én het hoofd volledig leeg van alle gedachten te maken. Hierdoor is Savasana de meest uitdagende houding voor iedere yogi.
Wat is het effect van de lijkhouding?
Savasana heeft het laagste zwaartepunt en is de uitgangspositie voor alle buikliggende houdingen. Het is ook de houding waarin een asana eindigt. Om te kunnen bewegen in een houding vanuit rugligging is musculatuur van de voorkant van het lichaam nodig, dat is de reden waarom veel buikversterkende oefeningen vanuit deze positie beginnen. De diepe staat van bewuste ontspanning die Savasana geeft, is niet te vergelijken met slapen. In Savasana is het lichaam volledig in rust en is de stofwisseling vrij van zwaartekracht, wat het mogelijk maakt om lastige ademhalingsoefeningen te doen; volledig bewust zijn van de adembeweging, zonder er enige controle op uit te oefenen.
Voor veel mensen is het lastig om volledig te ontspannen in de lijkhouding. Veel willen het lichaam symmetrisch neerleggen. Omdat elk menselijk lichaam van nature asymmetrisch is, is een zekere overgave noodzakelijk om fysieke ontspanning daadwerkelijk te bewerkstelligen. Om volledig te kunnen ontspannen is acceptatie nodig dat het lichaam is zoals het is, in plaats van zoals je wil dat het is. Daarnaast vormt het wegnemen van gedachten een tweede grote uitdaging. Gemiddeld hebben we 40.000 tot 60.000 gedachten per dag, de knop omzetten en ‘even’ aan niets denken is voor vele de meest lastige uitdaging.
Zo kom je in Savasana
De lijkhouding doe je door gemakkelijk te gaan liggen op de grond. De benen en voeten zijn iets van elkaar en de armen liggen wat van het lichaam af met de handpalmen omhoog. Wanneer je last hebt van de onderrug is een alternatief de benen gebogen te houden door de voeten op de grond te zetten of een kussen te plaatsen onder de knieholte. De handen kunnen eventueel op de buik worden gelegd om de aandacht te brengen naar de natuurlijke ademhaling. Door focus te brengen naar de ademhaling, helpt dit het hoofd leeg te maken van gedachten. Wanneer we stil liggen is het verleidelijk om terug te gaan naar de gedachten die door het hoofd gaan. Door keer op keer de aandacht terug naar de ademhaling te brengen en door te ademen naar je handen, lukt het om het hoofd vrij te maken van gedachten en volgt volledige ontspanning. Deze drie tips helpen je de Savasana met meer gemak te doen:
- Sluit je ogen zodat je bewuster bent van wat je doet en sluit je af van de omgeving.
- Wanneer je net in Savasana ligt kan het helpen een aantal keren te zuchten. Door diep in te ademen door de neus en uit te blazen door je mond, ontspant het lichaam.
- Tijdens deze houding wordt er vaak muziek afgespeeld die helpt de aandacht bij de ademhaling te houden en het hoofd leeg te maken van gedachten. Wetenschappelijk bewezen heeft het muzieknummer ‘Weightless’ van Marconi Union een groot ontspannend effect. Het geheim van het nummer is het aantal beats per minuut. Het heeft een ritme dat start bij 60 beats en langzaam vertraagt tot 50 beats per minuut. Terwijl je luistert, daalt je hartslag langzaam tot het gelijk loopt met die beat. Dat leidt tot een verlaging van de bloeddruk. Doordat er geen herhalende melodie in zit, kunnen je hersenen zich helemaal uitschakelen, omdat deze niet de hele tijd proberen om te voorspellen wat er zal volgen. Luister hier naar het nummer en ervaar de rust die het geeft.
