Mindfulness is een gemoedstoestand welke wordt gekenmerkt door de bewustwording van iemands lichamelijke ervaringen, gevoelens en gedachten, zonder gelijk een automatische reactie en een oordeel te hebben. Om toe te werken naar mindfulness kan je onder andere trainingen, meditatie en andere aandachtsoefeningen doen. Mindfulness komt de laatste tijd vaak onder de aandacht, maar hoe is het eigenlijk ontstaan? Meer hierover lees je in dit artikel!
Boeddhistische oorsprong
Mindfulness (achtzaamheid) is een term die afkomstig is uit het angelsaksisch taalgebruik, waarvan de oorsprong in het boeddhisme ligt. Boeddha (560 jr v.C) heeft zijn leven gewijd aan het onderzoeken van de oorzaken van het lijden in de wereld, en vooral waarom lijden blijft bestaan. Hij heeft manieren bedacht om lijden te verminderen en mensen ervan te bevrijden. Volgens hem kwam lijden door de mens zelf, wij zijn geneigd ons te hechten aan fijne ervaringen en ons af te zetten tegen onprettige ervaringen. Een instelling van vriendelijke aandacht en opmerkzaamheid is dé manier om niet meer te hoeven lijden en vrede te hebben met onszelf en de situatie, zelfs wanneer de situatie onprettig is.
The founding father Jon
De Amerikaanse Jon Kabat-Zinn heeft als eerste het begrip mindfulness uit zijn boeddhistische context gehaald en een acht weken durende training ontwikkeld, namelijk de mindfulness based stress reduction (MBSR) training. In het Nederlands wordt dit ook wel de aandachttraining genoemd. Zoals de naam al zegt, staat het ontwikkelen of verbeteren van aandacht centraal. Jon werkte in het academisch ziekenhuis van de Universiteit van Massachusetts. Het viel hem op dat mensen die uitbehandeld waren vanwege hun ziekte, vaak aan hun lot werden overgelaten en een lijdensweg tegemoet gingen. Mensen met een terminale ziekte werd namelijk vaak verteld dat ze maar met hun ziekte moesten ‘dealen’, maar niemand kon hen vertellen hoe.
Jon Kabat-Zinn is van oorsprong moleculair bioloog en daarnaast heeft hij veel ervaring met meditatie en yoga. Met de kennis van beide gebieden ontwikkelde hij een training met als doel patiënten middelen te geven waardoor ze zelf hun kwaliteit van leven kunnen verbeteren.
Jon takes over
In 1979 opende Jon Kabat-Zinn bij het ziekenhuis van zijn universiteit ‘the Stress Reduction Clinic’, en deze werd later ‘the Centre for Mindfulness’ genoemd. De trainingen bleken succesvol te zijn: veel patiënten bleken baat te hebben bij de training en bovendien werd de effectiviteit door wetenschappelijk onderzoek bevestigd.
Steeds meer therapeuten kwamen naar Massachusetts voor een opleiding. Inmiddels hebben duizenden mensen de training gevolgd. Tot op de dag van vandaag geeft Jon wereldwijd seminars, workshops en lezingen over mindfulness.
