In het woordenboek staat de ‘klik’ omschreven als ‘het direct goed met elkaar overweg kunnen’. Het gaat dus over de eerste indrukken. Het spreekt voor zich dat in elke behandelrelatie een mate van ‘met elkaar overweg kunnen’ belangrijk is, ook al kan dat soms iets meer tijd kosten. Dat betekent niet dat het vanzelfsprekend is dat er direct een ‘klik’ is. Dat is in digitale behandeling niet anders. Maar wat is dat eigenlijk die klik? En wat doe je als die ontbreekt?
Hoe kijken psychologen naar de ‘klik’?
Uit onderzoek blijkt dat we geneigd zijn om mensen met dezelfde waarden, overtuigingen en interesses positiever beoordelen, dan mensen van wie we juist verschillen. Je zult misschien zelf merken dat vriendschappen makkelijker zijn met mensen die enigszins dezelfde ideeën hebben. Als jij bijvoorbeeld het milieu erg belangrijk vindt, dan zal je misschien minder snel vrienden worden met een klimaatontkenner. Uiteraard kunnen verschillen tussen mensen ook interessante relaties opleveren, maar in de meeste gevallen lijken juist overeenkomsten mensen nader tot elkaar te brengen.
Onderzoek laat zien dat wij mensen positiever beoordelen wanneer we hun gezichten vaker zien. Wanneer we vaker blootgesteld worden aan hetzelfde leidt dit tot herkenning en op termijn geeft dit een meer positieve beoordeling. Ook het herkennen van bijvoorbeeld uitdrukkingen en taalgebruik kunnen van invloed zijn op de wijze waarop je iemand beoordeeld. Iemand met bijvoorbeeld hetzelfde accent beoordeel je vaak positiever.
Bij de eerste indruk zijn vaak stereotypes en vooroordelen belangrijk om een inschatting te maken van hoe je iemand beoordeeld. Iemand die lijkt op iemand die je al aardig vindt, roept herkenning op en wordt daardoor positiever beoordeeld.
Wat als de ‘klik’ er niet is?
Wanneer je geen ‘klik’ voelt met iemand kan dat verschillende oorzaken hebben. Soms kan het zijn dat iemand, tegen verwachting, in prettiger is dan op basis van de eerste indruk. Maar het kan natuurlijk ook dat het contact stroef blijft lopen. Bijvoorbeeld doordat de communicatie niet goed verloopt en er irritatie ontstaat. Er kunnen ook andere redenen zijn waardoor er onbegrip ontstaat. Om een goede relatie op te bouwen is het belangrijk om irritaties uit te spreken. Dit voorkomt dat deze verder oplopen.
Tips
Dit zijn vijf tips om irritaties aan te kaarten:
- Bedenk dat je behandelaar dit waarschijnlijk al vaker ervaren heeft en hier ook van kan leren.
- Start met iets positiefs. Dit kan het makkelijker maken om ook iets te zeggen wat je minder goed vindt gaan.
- Neem je gevoel serieus, de behandelaar is er om jou te helpen en met ‘pleasen’ komt niemand vooruit.
- Je kunt een stok achter de deur zetten. Je kunt bijvoorbeeld vooraf een e-mail sturen waarin je kort aangeeft dat je iets wilt bespreken. Dit voorkomt dat je op het laatste moment toch uitstelt.
- Bespreek het probleem eerst met iemand anders. Misschien kan je helder krijgen wat je dwarszit en wat je graag wil veranderen.
Mijn ervaring is dat je door in gesprek te gaan je juist tot een betere relatie komt. Mochten jullie er samen niet uitkomen, is er vaak de mogelijkheid om over te stappen naar een andere behandelaar. Het is wel aan te raden eerst het gesprek aan te gaan. Een goed gesprek kan immers jullie beide veel opleveren.