Ik heb stemmen. Negatieve stemmen. Al zolang ik me kan herinneren. Eindeloos negatief oordelende stemmen in mijn hoofd.
Ze geven niet om mij. Roepen dingen om mij te schaden, onderuit te halen of weg te zetten als een mislukkeling. Ze zijn erg creatief in het vinden van cynische, negatieve, en dramatische argumenten om hun punt te maken. Dat ik waardeloos ben en een last. Ze zijn er altijd; en laden zich op aan mijn vermoeidheid, hormonale schommelingen, of gewoon kwetsbare menselijkheid. Soms roepen ze in het niets. Als ik ze opzij kan zetten bijvoorbeeld; als ik kan kiezen om niet te luisteren. Of, als ik afleiding heb, als het goed gaat, er ruimte is, of als ik hulp krijg van mensen die het snappen.

De commissie

Onlangs gaf 1 van mijn beste maatjes het een naam. De commissie. Ik had het enorm moeilijk met onze tenniswedstrijd en had heel wat te stellen met negatieve stemmen. Bij de wissel kreeg ik het voor elkaar om een compliment over mijn spel met wetenschappelijke onmogelijkheden om te buigen naar iets waarin hij eerder de held was dan ik. “Wauw” zei hij, “die commissie daarboven is echt op dreef!” En ondanks dat ik meer op huilen stond dan op lachen, kwam daar toch die glimlach. Hij stak zijn tong uit naar de commissie en zei: “Nu wij weer”. En ik liep met hem mee.

Negatieve stemmen

Het lijkt erop dat dat het beste is wat je kan doen; het benoemen. Als een onderdeel van een geheel. In die zin, dat het niet je hele persoon bepaalt of is. Want de commissie wil je dat doen geloven. Dat jij enkel bestaat uit alles wat zij roepen.

Maar je bent meer. Jij bent jij, en je hebt last van een negatieve commissie in je hoofd. Die er is, maar die niet alles hoeft te bepalen.
Het benoemen heeft al eerder voor mij gewerkt. Ik praat namelijk met mijn depressie. Dan lig ik in bed en zeg ik hardop: “Nou ik ga naar de bank beneden. Ik weet niet wat jij gaat doen; Je mag hier blijven of mee, maar IK ga.” En dan zet ik mijn eerste voorzichtige stapje weer uit bed. Van bed naar bank is de eerste overwinning. En doordat ik erken dat er iets om me heen hangt, de depressie, die er is, maar me niet definieert, kan ik buiten datgene om beslissingen maken.

Het belang van erkenning

Dat de stemmen nu bewust een naam hebben gekregen, en dat ik dus kan refereren aan de commissie, maakt dat er meer ruimte is ontstaan om erover te praten. Om te erkennen. Het is zoveel meer veilig je te schamen voor een onderdeel van jezelf dan voor je hele zelf. Het is kleiner.
Daarnaast is het ook zo belangrijk om hardop uit te spreken wat je in je hoofd hoort. Ook naar anderen, of misschien wel juist naar anderen. Want iets hardop uitspreken is confronterend, maar vaak ook relativerend. Het zet dingen in perspectief. Je gooit iets de wereld in. En die wereld is groter dan je hoofd. Dat weet je als je het uitspreekt.

En natuurlijk als je iets uitspreekt bij mensen die van je houden, creëer je de mogelijkheid om gesteund en geholpen te worden. Zoals nu bij mij gebeurde. Deze mensen zien je wel als heel persoon, als je dat zelf even niet kan. Luister.

Wees niet te streng voor jezelf

Mijn maatje heeft het dus voor elkaar gekregen om een opening te creëren voor mij om te groeien en te leren. Om anders om te gaan met mijn stemmen.

Ik weet dat er te groeien valt, en ik weet ook dat me dat gaat lukken. Ik wil enkel wel tegen mezelf zeggen; leg de lat niet te hoog, want helemaal verdwijnen zullen de stemmen wellicht niet. En soms zal je jezelf niet kunnen weren tegen deze golven van negativiteit. Wanneer dat niet lukt, zul je teleurgesteld zijn, en soms moeten opgeven. Maar, dat doe je dan, alleen zodat je bij kan komen en daarna weer verder kunt met dingen die je wilt doen en die je gelukkig maken.

X Bouwke