‘Goed in je vel zitten’ is een uitdrukking die we vaak gebruiken en het vertelt ons dat we een balans ervaren tussen voelen en denken. Je hoort vaak genoeg iemand zeggen “ik zit niet zo lekker in mijn vel” en daarmee geeft een ander aan dat er op dat moment knelpunten zijn waardoor je lichaam en geest niet in balans zijn. Misschien klinkt dit nog vrij onschuldig, want we hebben allemaal weleens een periode waarin we niet zo lekker in ons vel zitten. Toch kan het grotere gevolgen hebben als we onze lichamelijke signalen niet serieus genoeg nemen.
In onze huidige maatschappij ervaart zo’n 15 procent van de werknemers tussen 15 en 75 jaar werkgerelateerde vermoeidheidsklachten. Zo’n 20 procent van de volwassen in Nederland krijgt ooit in zijn leven te maken met een depressie. Onder jongeren van 15 tot 25 jaar rapporteert zo’n 8 procent psychisch ongezond te zijn. Hoe komt het dat er in deze huidige maatschappij zoveel psychische klachten zijn terwijl we het in de geschiedenis nog nooit zo goed hebben gehad als nu?
Het leven ‘moet’ leuk zijn
Volgens Belgisch psychiater Dirk de Wachter is het de ziekte van de huidige maatschappij dat we altijd maar denken dat het leven leuk moet zijn. We ervaren een obsessie met gelukkig zijn en de minder leuke kanten van het leven willen we zo min mogelijk ervaren. We worden dagelijks blootgesteld aan perfecte levens van anderen (althans zo lijkt het) via social media en we willen steeds de perfecte versie van onszelf aan de buitenwereld laten zien. Hierdoor zoeken we elkaar minder op om de moeilijkheden van het leven met elkaar te delen terwijl dit ons juist met elkaar verbindt. Paul Verhaeghe schrijft zijn boek Intimiteit dat we erg ver kunnen gaan in het bereiken van perfectie dat we bereid zijn om ‘pijn’ (vermoeidheid of stress) te negeren omdat we dat zien als een offer voor het succes wat we zullen bereiken. Dit kan leiden tot vervreemding van ons lichaam doordat we denken dat we steeds meer kunnen bereiken door maar hard genoeg te werken. Volgens Verhaeghe legt het onderzoek steeds duidelijker het verband tussen langdurige stress en ernstige ziektes zoals een toename van obesitas, diabetes en auto-immuunziektes. Op mentaal vlak zien we dat depressie en angst veel voorkomen en totale energieverlies zoals een burn-out. Deze ziektes kennen vaak een lange aanloop waarbij ons lichaam al signalen gaf dat we de verkeerde keuzes aan het maken zijn. Soms willen we deze signalen verdoven door alcohol of drugs te gebruiken. Het wordt tijd dat we vaker naar onze lichaam luisteren.
Op zoek naar geluk in het ‘gewone’
Het advies van psychiater Dirk de Wachter luidt om meer op zoek te gaan naar de gewoonte in het dagelijks leven. Probeer je los te maken van het streven naar een mooiere reis, een groter huis of een baan met een hoger salaris. Zo hou je namelijk de drang naar perfectie in stand en blijf je voorkomen dat je enigszins een beetje ongelukkigheid ervaart. Liefde en verbondenheid ontstaan juist als we onze gelukkige momenten met elkaar delen en ons kwetsbaar opstellen. Als we verdriet blijven wegstoppen door alleen de mooie en sterke buitenkant te tonen dan vergroten we de individualisering. Door de gewoonte van het leven te omarmen staan we meer met elkaar in contact en kunnen we steun vinden in elkaars aanwezigheid. Dit herinnert je eraan dat het niet alleen draait om je persoonlijke doelen, maar juist om de kwaliteit van onze relaties met de mensen om ons heen.
Kortom, denk na of het streven naar een perfect en gelukkig leven op de lange termijn voldoening blijft geven als dit betekent dat je lichamelijke signalen moet negeren om dat te bereiken. Probeer juist je verdriet en kwetsbaarheden meer met anderen te delen om je verbonden te voelen.