Ontmoet mijn vriendin Sylvia, 80 jaar. We kennen elkaar inmiddels 7 jaar en we komen regelmatig samen om te eten en te kletsen. Met een leeftijdsverschil van meer dan 50 jaar en een heel verschillende achtergrond hebben we een boeiende vriendschap en staan we open voor elkaars opvattingen en ideeën bij het leven.
Syl, hoe zullen we eens beginnen? Kun je me iets vertellen over de tijd waarin jij bent opgegroeid? Hoe ben je opgevoed? Hoe zat de maatschappij in elkaar en wat vond je daarvan?
Ik ben in 1939 geboren, in een tijd waar er geen gelijke rechten waren tussen man en vrouw. Mijn moeder wilde scheiden in 1950. Het was onmogelijk om als vrouw in deze tijd te scheiden: je had namelijk bewijs van overspel nodig. Mijn vader had op dat moment een vriendin… maar bewijs hiervan was er niet. Na 3 jaar is het haar gelukt. Pas in 1971 is de wet van ontwrichting huwelijk gekomen.
Mijn vader was een Spartaanse man: ziek worden bestond niet, hij was autoritair en militaristisch in de opvoeding. Het was heel goed voor mij (en ik denk ook voor mijn vier zussen) dat mijn ouders gingen scheiden. Het is mijn moeder gelukt in die tijd, dat maakt het bijzonder. Dat mijn moeder zo vrij kon denken, zowel voor als na de oorlog, daar heb ik tot op de dag van vandaag nog plezier van. Als vrouw was je in die tijd namelijk niet handelingsbekwaam, mocht je geen huis kopen en was je afhankelijk van de man. Doordat mijn moeder tandarts was had zij mogelijkheden, zij was een moderne vrouw en stond open voor alles. Wilde ik vriendje meenemen dan mocht dat absoluut, ik moest alleen zelf het bed regelen en opmaken, daar ging zij zich verder niet mee bemoeien. Iedereen was kind aan huis in mijn ouderlijk huis: wat bij anderen niet mocht, mocht bij mijn moeder. Ik heb veel vrijheid ervaren. Vrijheid die tegenwoordig veel meer mensen kennen of durven te nemen. Dat vind ik positief.
Hoe heb je deze ervaring van je moeder meegenomen in je eigen relaties?
Ik heb zelf veel te lang in een getrouwde relatie gezeten die niet goed was. En dat terwijl ik nota bene het grote voorbeeld van mijn moeder heb gehad! Mijn moeder heeft laten zien dat je niet afhankelijk hoeft te zijn van een ander en daardoor snapte ik niet dat ik langere tijd in een slechte situatie bleef hangen. Ook was ik afhankelijk van deze man. Mijn moeder bleef zeggen: geld kan en mag jou niet tegenhouden. Uiteindelijk is het mij gelukt om te scheiden.
Deze relatie-ervaring was mij echter waardevol, ik koester de goede momenten die ik met hem heb gehad. Ik heb mooie herinneringen opgedaan waar ik een wat meer wereldse vrouw door ben geworden. Probeer daarom altijd te koesteren wat je uit een relatie hebt gehaald op het moment dat de relatie beëindigd is. Heb geen spijt en zie het als een stukje levenservaring erbij.
Verliefd, verloofd, getrouwd was een relatievorm die vroeger meer vanzelfsprekend was. Nu zijn er allerlei tussenvormen: scharrel, twarrel (twijfelscharrel), kwarrel (kwaliteitsscharrel) of prela. Er is veel keuzevrijheid en er wordt minder snel getrouwd. Wat vind je van deze ontwikkeling van relaties?
Keuzevrijheid is onder veel mensen een probleem, er is veel keuze en dit geeft keuzestress. Heel veel mensen hebben een probleem met deze hoeveelheid aan keuzes. Ik vind keuzevrijheid echter een groot goed. Je hebt nu de mogelijkheid om te ontdekken wat je wil, geniet van die keuzevrijheid! Je doet levenservaring op door te ontdekken wat bij je past, je kunt mensen uitsluiten, ik zie het als een zeer positieve ontwikkeling.
Ik ben het met je eens, keuzevrijheid is iets bijzonders en ik denk dat we onszelf gelukkig mogen prijzen dat we die vrijheid hebben.
Vind je het leuk om meer te lezen over twee generaties die met elkaar het gesprek aangaan? Sarah zal regelmatig met Sylvia in gesprek gaan, je vindt de blogs op Sarah’s profiel.