In Nederland eindigt ruim 1 op de 3 huwelijken in een echtscheiding. Dat is een groot deel, maar zo gemakkelijk als het nu gaat ging het vroeger niet. Neem bijvoorbeeld de moeder van Sylvia, die in 1950 van haar man wilde scheiden. Zij moest eerst bewijs aanleveren van overspel, pas dan mochten ze scheiden. Sinds de Echtscheidingswet uit 1971 is het stuk makkelijker geworden om te scheiden. Deze nieuwe wet had direct een groot effect: in de daaropvolgende jaren verdubbelde het aantal scheidingen! Je kunt je daardoor afvragen, zijn wij als mensen gemaakt om voor langere tijd bij elkaar te blijven? En wat is het succes van een lange termijn liefdesrelatie?

De fysiologische stadia van een relatie

Laten we eerst eens teruggaan naar de kern van een relatie tussen twee mensen. Hoogleraar fysiologie Jan Hindrik Ravesloot legt aan de hand van drie fases uit hoe het lichamelijke proces werkt bij verliefd worden en relaties aangaan:

• Geslachtsdrift

Het begint met geslachtsdrift. Je lichaam wordt aangestuurd door testosteron en dit motiveert mensen om seksuele relaties met elkaar aan te gaan. 

• Verliefdheid

Dan word je verliefd. De lichamelijke reactie in de tweede fase werkt als volgt: wanneer je verliefd wordt neemt de hoeveelheid dopamine in je lichaam toe. Deze neurotransmitter zorgt ervoor dat, elke keer wanneer je iemand ziet op wie je verliefd bent, je zenuwcellen een signaal krijgen. Hierdoor ervaar je gevoelens van blijdschap, euforie en genot. Je wil niets liever dan bij die ene persoon zijn!

• Paarvorming

De derde fase gaat in wanneer de verliefdheid stopt. Je merkt dat de persoon op wie je eerst nog zo verliefd was, ook ergernissen bij je kan opwekken. Andere afwegingen gaan dan ook een rol spelen: heeft het zin om bij elkaar te blijven en samen iets op te bouwen? Fysiologisch gezien spreekt het knuffelhormoon oxytocine in deze fase een belangrijke rol. Als je intiem en toegewijd naar elkaar bent zorgt dit voor meer oxytocine en dit motiveert om bij elkaar te blijven.

Liefde tegenover lust

Als we kijken naar de fysiologische reactie ben je in een relatie slechts een kort gedeelte “verliefd”. Om een relatie op lange termijn succesvol te houden is dus meer nodig.

Psycholoog Esther Perel bespreekt in de Ted Talk Het geheim van verlangen in een langetermijnrelatie het verschil tussen lust (desire) en liefde (love). Als je kijkt naar het doel van trouwen, dan had dit met name economische en voortplanting redenen. Nu zijn we op zoek naar meer. We hebben nog steeds behoefte om voor langere tijd intiem te zijn en met iemand en een stabiele relatie op te bouwen. Tegelijkertijd hebben we, zowel mannen als vrouwen, ook behoefte aan avontuur, verrassing en nieuwigheid. We willen stabiliseren met iemand, en van dezelfde persoon verwachten we avontuur. Zoals Perel zegt in haar Ted Talk: “We willen een passievolle langetermijnrelatie, en hier zit de tegenstrijdigheid tussen liefde en verlangen in.”.

Als je kijkt naar bovengenoemde fases zou je het liefst de gevoelens uit de tweede fase (verliefdheid) willen doortrekken naar de langere termijn. Het gevoel van nieuwigheid, spanning en avontuur! Aangezien je lichamelijk gezien in een fase komt waarin de verliefdheid stopt, zit het succes van een lange termijn relatie in andere dingen dan verliefdheid.

Een succesvolle relatie

Volgens Perel zijn er drie belangrijke zaken die mensen noemen als het om hun het succes van hun relatie gaat:

• Mensen voelen zich het meest aangetrokken tot hun partner wanneer ze hem of haar even niet zien. Juist op het moment van afwezigheid ga je naar iemand verlangen en voel je je meer aangetrokken tot die persoon.
• Het wordt als aantrekkelijk gezien als je partner in zijn of haar element is, zich vermaakt op een feestje en succesvol is in wat hij of zij doet. Als je vanaf een afstand naar iemand kijkt kan dit een nieuwe perceptie geven. Dit kan iets vernieuwends geven en het mysterieuze en aantrekkelijke aan iemand triggeren. Bij “lust” gaat het om het verlangen van een afstand, het is dan ook juist aantrekkelijk als je iemand vanaf een afstand ziet. 
• Wat ook vaak werd genoemd is elkaar blijven verrassen en samen lachen. Elkaar verrassen kan zorgen voor een nieuwe trigger (ook al hoeft het niet nieuw te zijn). Je laat nieuwe aspecten van jezelf zien en dit wordt gezien als aantrekkelijk. 

Een goede toevoeging hierop is wat hoogleraar fysiologie Ravesloot aangeeft over het geluk van een langetermijnrelatie. Volgens hem zijn de beste relaties tussen mensen die allebei een geweldig leven hebben. Belangrijk is dus om je eigen leven leuk te maken en tegelijkertijd elkaar te inspireren. Het is altijd goed om eerst op je eigen geluk te focussen. Wil je meer lezen over najagen van geluk? Lees dan ook eens dit artikel over gelukkig zijn.