Ieder mens heeft behoeften. Een behoefte is iets wat je nodig hebt, waar je naar verlangt of iets waar je niet zonder kunt. Dit noemen we ook wel de individuele of persoonlijke behoeften. Behoeften vormen de basis van jouw bestaan omdat ze jou richting geven in wat je wil en nodig hebt, en zij kunnen daardoor motiverend werken. Wanneer jouw behoeften worden vervuld, kunnen er positieve gevoelens ontstaan. De keerzijde is dat wanneer jouw behoeften worden verstoord, er negatieve gevoelens kunnen ontstaan. Je bewust worden van jouw vervulde en onvervulde behoeften en de daarbij behorende gevoelens, kunnen jou inzicht geven in wat jij nodig hebt.

Piramide van Maslow

De psycholoog Abraham Maslow ontwikkelde in de jaren 60 de theorie van de toenemende behoefte. De theorie stelt dat iedereen een bepaalde behoeften opbouw doorloopt, de zogenaamde piramide of behoeftenhiërarchie van Maslow (zie illustratie hierboven). Je voldoet eerst aan je basisbehoeften (laagste deel van de piramide), voordat je aan meer luxe, minder dringende behoeften kunt voldoen. Wanneer je aan de behoeften van de onderste lagen voldoet, kun je aan zelfontplooiing gaan doen (bovenste deel van de piramide) en telkens op nieuwe manieren tevreden zijn en groeien naar psychische gezondheid. Daniel Pink ondersteunt in zijn boek “Drive” de theorie van Maslow door te betogen dat het geheim van beter presteren, motivatie en meer voldoening ligt in de menselijke behoeften: autonomie (zelf mogen uitmaken wat je doet), meesterschap (het onder de knie krijgen of verbeteren van taken) en zingeving (behoren tot een gemeenschap). 

De piramide doorlopen

De piramide is misschien wat verouderd omdat de maatschappij er tegenwoordig heel anders uit, maar de basisprincipes zijn nog steeds toepasbaar. De piramide doorloop je grotendeels laag voor laag, maar dit betekent niet dat iemand die een chronische ziekte heeft, niet op zoek is naar creativiteit of zichzelf ontwikkelen. Het betekent vooral dat wanneer er iets wegvalt uit een lagere laag (bijvoorbeeld je werk of onderdak), je dit eerst zal oplossen of in balans gaat brengen, voordat je verder kunt met de hogere lagen, zoals jezelf ontwikkelen. 

Wat heb jij nodig? 

Weten hoe de piramide van Maslow in elkaar zit, kan je helpen inzicht te creëren in je eigen behoeften. Welke zijn vervuld en wat heb je nog nodig? Beschouw de piramide niet een feit, maar als iets wat je op jezelf als persoon kunt afstemmen. Hieronder volgt een korte uitleg van de verschillende lagen van de piramide en daarna een tip hoe jij ermee aan de slag kunt in NiceDay!

De lagen van de piramide (van onder naar boven)

Laag 1: Fysiologische basisbehoeften 

Wanneer je in de basisbehoeften zoals eten, drinken, kleding, onderdak en beweging bent voorzien, kun je verder naar laag 2. Wanneer je lichamelijk goed in je vel zit, kun je bijvoorbeeld beter presteren. Als je bijvoorbeeld geen onderdak hebt, is het lastiger om je veilig en zeker te voelen (laag 2). 

Laag 2: Veiligheid en zekerheid 

Hieronder verstaan we lichamelijke veiligheid, een baan, goede gezondheid en beschermd eigendom. Het is belangrijk om een veilige omgeving te hebben om goed te kunnen functioneren. Bij bijvoorbeeld financiële problemen of een reorganisatie op je werk, kunnen deze behoeften uit balans raken. 

Laag 3: Sociale acceptatie en behoeften 

Dit omvat vriendschap, familie, intieme relaties, saamhorigheid en liefde. Goede sociale contacten dragen bij aan het levensgeluk en plezier. Wanneer je minder fijne relaties hebt of een relatie wordt verbroken, zal je aandacht, die inmiddels misschien al op hogere lagen gericht is, automatisch naar deze laag verschuiven om dit op te lossen. Jouw creativiteit of ontwikkeling van nieuwe vaardigheden (laag 5) laat dan even op zich wachten. 

Laag 4: Erkenning en waardering

Ben je in deze laag aangekomen, dan ben je al voldaan in jouw basisbehoeften, veiligheid en een sociaal netwerk waarmee je dit kunt delen. Je bent daarna op zoek gegaan naar erkenning, waardering en respect van jezelf en van anderen. Behoeften die hierbij horen zijn bijvoorbeeld eigenwaarde, zelfvertrouwen, erkenning, status, waardering, en respect van en voor anderen. Deze waarden geven je het gevoel dat je er toe doet en wat bijdraagt in de ogen van jouw omgeving. 

Laag 5: Zelfontplooiing

Dit betekent het streven om je eigen vaardigheden en capaciteiten te ontwikkelen. Ook zelfactualisatie, moraal, creativiteit en spontaniteit vallen hieronder. Mensen hebben continu de neiging om zichzelf te ontwikkelen en nieuwe dingen te leren, maar je kan hier pas goed aan werken wanneer aan de lagere onderdelen van de piramide voldaan is. Krijg je bijvoorbeeld trek, dan zul je eerst eten alvorens je jouw ontwikkeling doorzet. En gebeurt er iets naars in jouw sociale netwerk, zul je hen waarschijnlijk te hulp schieten. 

Laag 6: Transcendentale behoeften

Deze laag is later door Maslow toegevoegd en mist daardoor in de piramide van de illustratie. Zelftranscendentie betekent letterlijk jezelf overstijgen en buiten het gewone treden. Het is een staat van hoger bewustzijn. Mensen in deze laag zien zichzelf als deel van een groter universum, hebben besef van een collectief bewustzijn en zien het grotere belang van een gemeenschappelijke behoefte. Volgens Maslow zijn meditatie en mindfulness manieren om als individu in deze laag te komen.

Welke behoeften zijn er bij jou vervuld?

“You start by serving your own needs”

NiceDay acties

Schrijf in het dagboek van NiceDay op welke behoeften jij hebt, aan welke er wordt voldaan en aan welke niet. Waar valt voor jou winst te behalen en wat heb jij daarin nodig?