De paddenstoelen schieten omhoog en het wordt eerder donker: het is herfst! Die donkere dagen doen niet iedereen goed; licht heeft namelijk een grote invloed op je stemming. Wie voelt zich na de donkere wintermaanden niet vrolijk en opgepept wanneer je eindelijk weer wat zonnige lentedagen in de buitenlucht hebt doorgebracht? In deze blog geef ik je tips over wat jij tegen een winterdip kunt doen. Zo kom jij de donkere wintermaanden energiek door!

Winterdepressie

Tijdens donkere herfst- en winterdagen krijgt een aanzienlijk aantal mensen last van een zogenoemde “winterdepressie”, ook wel Winterblues of Seasonal Affective Disorder (SAD) genoemd. Zo’n 3-10% van de mensen (waarvan de meerderheid vrouw) krijgt door de verminderde blootstelling aan (fel) buitenlicht klachten als huilerigheid en prikkelbaarheid, besluiteloosheid en onzekerheid, moeheid, verminderde spierkracht en verminderd initiatief, slaap- en eetproblemen (bijvoorbeeld neiging tot snoepen) en gewichtstoename. Alleen even de bureaulamp aan doen, werkt dan niet. 

De oorzaak 

De oorzaak van een winterdepressie is vaak het gebrek aan licht. Je ogen communiceren via je hersenen met een ‘innerlijke klok’. Onze hersenen herkennen namelijk de spectrale samenstelling van natuurlijk licht. In de ochtend en het begin van de middag overheerst de blauwe lichtkleur. Aan het eind van de middag en in de avond overheerst de rode kleur. Daarna wordt het donker.

Invloed op je hormonen

De dagelijkse overgang van licht naar donker beïnvloedt de hoeveelheid cortisol en melatonine dat ons lichaam aanmaakt. Dit zijn de hormonen die ons dag en nacht ritme regelen. Het cortisolniveau in je lichaam reageert op de blauwe lichtkleur. Cortisol geeft je energie, maar reguleert ook je alertheid en concentratie. Het zogenaamde slaaphormoon melatonine reageert op de rode lichtkleur. De hoeveelheid melatonine in je lichaam neemt toe vanaf het moment dat het gaat schemeren. De kleur van het licht en de intensiteit bepalen dus ons gevoel, energieniveau en gedrag.

Behandeling

Een winterdepressie is meestal geen echte depressie, maar een milde vorm ervan. Een winterdepressie noemen we daarom ook wel een ‘winterdipje’ of ‘winterblues’. Sommige mensen hebben echter zulke hevige klachten dat zij wel degelijk last hebben van een winterdepressie. Er zijn verschillende behandelingen voor de verschillende soorten depressies. Bij een winterdepressie helpt lichttherapie vaak erg goed. 

Wat kun je zelf doen?

Niet alleen mensen die bijvoorbeeld op kantoor werken komen (te) weinig buiten. Zeker wanneer het vroeg donker is, het weer slecht en we veel thuiswerken, spenderen we veel tijd binnenshuis. Maar, dat binnenblijven is niet zo gezond en kan dus een vervelende winterdip veroorzaken. Om dat tegen te gaan kunt je de volgende dingen doen:

• Ga elke ochtend tussen 8 en 9 uur een half uurtje naar buiten. Er zit dan relatief veel ‘blauw’ in het licht. Blauw licht remt de aanmaak van het slaaphormoon melatonine.
• Ga rond lunchtijd even naar buiten.
• Werkt je binnen, ga dan zo dicht mogelijk bij het raam zitten.
• Je kunt de verlichting in huis sterker maken, dit kan met speciale daglichtlampen.
• Het doet je humeur goed om in de winter (wanneer mogelijk) lekker een paar dagen naar een zonnige bestemming te gaan.
• Blijf ook met slecht weer niet altijd binnen zitten. Activiteiten buitenshuis zoals sporten of bewegen gaan een winterdip tegen.
• Eet gezond en slik multivitamine als aanvulling
• Pak de fiets in plaats van de auto
• Zorg dat je voldoende slaap krijgt.

Hulp bij een winterdip

Merk je dat je, ondanks deze tips, toch last blijft hebben van een winterdip? Bespreek het met je behandelaar, vraag je huisarts om hulp of klik hier om te zien hoe je aan de slag kunt via NiceDay.