1 op de 5 a 6 Nederlanders heeft last van chronische pijn. Toch weet maar 16 procent wat chronische pijn inhoudt. Veel mensen weten niet hoe je om kan gaan met chronische pijn. Ervaringsdeskundige Jennifer (25) geeft ons tips.
Kun je ons eerst wat over jezelf vertellen?
Ik ben Jennifer, 25 jaar en ik studeer biologie, maar dat duurt al een tijdje. Om precies te zijn sinds 2012, dus ik zit in mijn zevende jaar. Ik heb 4 huisdieren: een hondje, twee ratjes, en een luipaardgekko. Ik vind het leuk om gitaar te spelen en te schrijven, maar dat doe ik eigenlijk niet meer. Wat ik nog wel doe is films en series kijken, en ik hou van lekker eten!
Je hebt last van chronische pijn. Kun je daar wat meer over vertellen?
Ik heb chronische buikklachten waarvan geen oorzaak gevonden kan worden. Daardoor heb ik concentratie- en geheugenproblemen en voel ik me ook wel eens down. Het is geen depressie, maar het is wel gewoon stom. Soms voel ik me gewoon leeg of heb ik veel buikpijn, en dan doe ik niks. Ik heb buikpijn sinds mijn 15e, maar dat heeft zich wel ontwikkeld. Zoals het nu is, is het zo’n acht jaar. Op mijn 15e had ik waarschijnlijk prikkelbare darmsyndroom. Pillen hielpen even, maar op een gegeven moment kwam de pijn weer terug. Toen ben ik jarenlang door de hele molen gehaald en nu weten ze nog steeds niet wat het is.
Heb je altijd al last gehad van psychische klachten door je buikpijn?
Ik heb een jaar gehad, in 2013, dat niks ging. Ik had veel last van mijn buik en heb toen allemaal onderzoeken en ingrepen daarvoor gehad, maar het hielp allemaal niet. Ik voelde me down, boos, leren lukte niet, naar college gaan lukte niet. Voor mijn gevoel heb ik een jaar vergooid. Dat is natuurlijk niet waar, want ik heb wel aan mezelf gewerkt. Ik heb nu al zo’n 7 jaar last van concentratie- en geheugenproblemen. Dat komt doordat de pijn heel veel energie kost en dat stapelt op. Soms gaat het beter, soms gaat het slechter. Dan doe je bijvoorbeeld de leuke dingen wel, maar heb je geen energie meer voor de dingen die moeten.
Ben je wel eens in behandeling geweest voor je psychische klachten?
Vier jaar geleden ben ik wel bij de psycholoog geweest voor depressie en toen heb ik cognitieve gedragstherapie gehad. Ik had niet het idee dat het hielp, maar ik stond er toen ook niet echt open genoeg voor. Nu merk ik wat ik eraan gehad heb en wat ik er aan had kunnen hebben. Ik heb bijvoorbeeld beter mijn situatie leren accepteren. Ik mediteer nu dagelijks, dat helpt me wel. Nu wil ik nog beter leren omgaan met mijn emoties en niet meer zo erg tegen eten opkijken, ondanks de pijn.
Hoe beïnvloedt het verder je dagelijks leven?
Ik word altijd wakker met buikpijn, de ene keer meer dan de andere keer. Dan moet ik opstaan en eten, dat is wel een opgave. Mijn buikpijn komt ook wel eens willekeurig opzetten, maar de pijn wordt altijd erger met eten, dus is het elke keer een brug waar ik overheen moet. Ook met mijn studie is het soms lastig, als ik bijvoorbeeld practica-dagen heb en de hele dag in het lab moet staan. Van mijn concentratie- en geheugenproblemen heb ik vooral last als ik moet leren voor een tentamen. Ik kan de stof wel goed begrijpen, maar niet goed onthouden. Ik heb daardoor ook bijvoorbeeld 6 jaar gedaan over een eerstejaarsvak. Dat is heel lastig. Stage was ook erg zwaar afgelopen jaar, elke dag van 9 tot half 6 in het lab werken en schrijven aan je scriptie. Ik kan slecht trots zijn op mezelf, omdat het allemaal zo lang duurt. Maar als ik iets ben, is het een doorzetter.
Wat helpt jou om hiermee om te gaan?
Mijn moeder helpt me heel erg, als het niet lukt, dan kan ik haar bellen. Soms geeft ze me gewoon een schop onder mijn kont, soms steunt ze me. Ik heb nu ook een studiecoach die een stok achter de deur is. Series zet ik in als beloning als ik gestudeerd heb. Per vak heb ik ook een gedetailleerd schema dat mij erg helpt om te kunnen zien wat ik precies moet leren. Dan kan ik dat inplannen met genoeg speling, zodat ik dingen kan doorschuiven wanneer ik buikpijn heb. Ik hou er ook rekening mee dat ik ’s ochtends niks kan, dus dan werk ik ’s avonds wat langer door. Het duurde wel lang voordat ik kon toegeven dat ik dat nodig heb.
Gezonder eten helpt ook heel erg om me beter te voelen. Ik eet nu vooral ’s avonds veel gezonder, veel groenten en gevarieerder. Ik drink nu ook eigenlijk alleen maar water en thee en bijna nooit frisdrank. Het helpt mij ook erg om via een app gewoontes bij te houden, zoals gezond eten en mijn slaap. En of ik lees, want dat vind ik leuk, maar doe ik weinig. Mediteren doe ik nu al meer dan 200 dagen elke dag voor het slapen gaan, via de Headspace app. Verder, als ik ga leren, gaat mijn hondje op zijn schoot liggen, en dan kan ik haar aaien, en dat helpt. Het helpt ook om actief te zijn. Je moet uit bed, want je moet de hond eten geven, je moet naar buiten, want de hond moet uit. En ze komt bij je liggen als je je rot voelt… Het helpt gewoon.
Wat heb je van je chronische pijn geleerd?
Ik denk wel dat ik er sterker door ben geworden. Ik blijf dingen doen, ook al heb ik buikpijn. Ik heb ook geaccepteerd dat ik misschien niet alles kan doen wat ik wil, zoals een biologie master. Ik wil nu een master ‘vertalen’ gaan doen, want dat vind ik ook heel leuk en dan kan ik werken op momenten dat het voor mij lukt, met daarnaast misschien parttime labwerk. Verder ben ik misschien wel door mijn buikpijn achter bepaalde psychische klachten gekomen, waar ik anders mee was blijven lopen. De afgelopen jaren heb ik veel geleerd over mijzelf. Er zijn genoeg mensen die bijvoorbeeld een burn-out krijgen als ze gaan werken. Ik heb allang op de rem moeten trappen. Ik weet precies wat ik wel en niet kan, hoe ik ben en hoe ik daarmee om moet gaan.
Meer weten? Volgende week vertelt Jennifer hoe ze omgaat met reacties vanuit haar omgeving.
