Als je mij een beetje kent weet je dat ik fan ben van De Podcast Psycholoog. Ik kan vaak niet wachten tot er een nieuwe podcast wordt uitgebracht. Oprichter en psycholoog Marissa van der Sluis weet samen met haar gasten psychologische thema’s duidelijk in kaart te brengen. Dit keer stond het onderwerp ‘Inspiratie’ centraal, met Ap Dijksterhuis te gast. Je raadt het misschien al: ik raakte direct geïnspireerd en zal in deze blog deze podcast voor je samenvatten. Want hoe leuk is het om je geïnspireerd te voelen en om te weten dat je deze kant van jezelf kan versterken!

Wat is inspiratie? 

Ap onderscheidt drie vormen van inspiratie:

1. De oproeping 
   

   Je beseft ineens wat je moet doen. Hij omschrijft het ook wel als het moment dat je beseft waarom je leeft. Het is een grote vorm van inspiratie. Je ziet Messi scoren en denkt “dit wil ik ook”. 

2. De ingeving 
   

   Het Eureka moment; je snapt ineens wat je moet doen. Als voorbeeld geeft hij J.K. Rowling, die plots wist hoe de Harry Potter verhaallijnen moesten lopen. Het kan ook gaan om een conflict waarvan je ineens weet hoe je het moet aanpakken. 

3. De dagelijkse inspiratie
   

   Als je aan het schrijven of schilderen bent, kom je in een flow. Om in die flow te komen kun je je het beste houden aan vaste rituelen, zoals vroeg opstaan, ontbijten, wandelen en dagelijks bezig zijn met je interesses zoals schilderen, lezen, muziek maken. denk aan Beethoven die elke dag een kopje koffie van precies zestig koffiebonen voor zichzelf maakte en Einstein die elke nacht tien uur sliep en nooit sokken droeg. 

Wat voel je als je geïnspireerd bent?

Denk aan het zien van je favoriete voetballer, het beluisteren van je lievelingsartiest, het bekijken van kunst of het lezen van een mooi boek. Inspiratie gaat samen met vaste emoties: je voelt je verliefd, je ervaart een magisch gevoel en je hebt energie om je met het onderwerp bezig te houden. Je hebt het gevoel dat je er iets mee moet doen: je kan deze gevoelens niet negeren. 

Wat kun je doen om geïnspireerd te raken? 

1. Grote doelen stellen
   

   Vaak hebben we het over SMART-doelen, maar dit brengt gevoelens van inspiratie juist niet op gang. Maak het groots, zegt Ap. Het is niet erg als je die doelen niet precies behaalt. Grote doelen geven je alle kracht om je ermee bezig te houden. Ze geven richting. Fantaseer erop los!

2. Intrinsieke motivatie
   

   Je wilt ergens beter in worden en je moet je er heel graag mee bezig willen houden, anders houd je het niet vol. Als je extrinsiek beloond wordt (iemand of iets anders beloont jou), ben je eerder geneigd om te stoppen. Als je intrinsiek gemotiveerd bent (gemotiveerd vanuit jezelf) en je het heel leuk vindt wat je doet, dan ga je langer door.

3. Aandacht en liefde
   

   Er is een bepaalde aandacht en liefde nodig voor het verkrijgen van focus en aandacht. Mozart was verliefd op muziek en ging hier compleet in op. In een experiment werden proefpersonen gevraagd een gedicht te schrijven. Daarna werd gevraagd in hoeverre ze zich geïnspireerd voelden. De proefpersonen die zich geïnspireerd voelden tijdens het schrijven schreven ook meer inspirerende gedichten. De liefde die je stopt in wat je doet wordt opgemerkt door een ander.

4. Je helemaal onderdompelen
   

   Als je schilder wilt worden moet je heel veel oefenen. Denk aan dromen over en kijken naar schilderijen. Ap omschrijft het als: “Je moet je brein volstoppen met alles wat met schilderijen te maken heeft.”. Mensen die ergens heel goed in zijn, laten zich heel erg door datgene in beslag nemen. Denk aan Newton: hij was alleen maar bezig met zwaartekracht (ondertussen verslonsde hij zichzelf en stierf hij als maagd). Doordat je je onderdompelt wordt je intuïtie sterker. Je intuïtie is het onbewuste proces dat jou vertelt wat je moet doen in een bepaalde situatie: moet ik iets wel of niet doen? Belangrijke beslissingen die bijdragen aan jouw grote doelen neem je vaak door je intuïtie: je weet wat goed voelt zonder dit per se te beredeneren.

5. Je brein verrassen en het afdwingen van nieuwe associaties
   

   Misschien herken je het wel: je bent op reis (geweest) en ineens voel je je zo geïnspireerd dat je alles anders wil doen! Ap noemt dit ook wel het opschudden van het brein. Het is goed om met open blik ergens naar toe te gaan en je brein af en toe eens op te schudden. Mensen als Vincent van Gogh en Charles Darwin deden dit ook en reisden de hele wereld over! Denk aan het opzoeken van natuur, kunst en het hebben van gesprekken met andere mensen. Bekijk ook eens deze blog over positieve psychologie om je brein te prikkelen.

6. Slaap
   

   Slaap is belangrijk. Onbewust werken je ideeën namelijk door. Misschien herken je het wel; je droomt over een idee of hoe je een probleem kunt oplossen. Dit gebeurt vooral als je je ergens in onderdompelt. Het Eureka moment zien als geluk bestaat dan eigenlijk niet; als je je maar vaak genoeg ergens mee bezig houdt, dan zal je brein zich hier bewust en onbewust heel veel mee bezig houden en af en toe in je slaap de kop opsteken. Ap noemt hier het voorbeeld van de melodie van het nummer Yesterday van Paul McCartney (The Beatles). De melodie van dit nummer ontstond tijdens zijn slaap.

Tijd om aan de slag te gaan!

Net als zin en motivatie komt inspiratie niet uit zichzelf. Je wacht en hoopt dat je geïnspireerd raakt, maar zo werkt het helaas niet. Je moet ermee aan de slag gaan. De conclusie van Ap is dan ook dat we meer invloed kunnen uitoefenen op het krijgen van inspiratie, veel meer dan je zou denken! Houd je bezig met de dingen die jou blij maken en interesseren.

Last but not least, dé tip van Ap: ga nooit meer zonder notitieboekje de deur uit en ga veel wandelen! Tijdens een wandeling krijg je meer ruimte voor je ideeën en beland je in een lichte meditatieve staat die je kunt vergelijken met dagdromen.