Deadlines maken ons gelukkig! In tal van tijdschriften, webblogs of adviserende sites over goed werken, lees ik dat een deadline een effectieve en efficiënte manier is om productief te zijn. Ze zouden ons aansporen en energie geven.
Ik zie eerder dat we ons de hele tijd gek maken – en voor de gek houden – met het idee dat ‘het maximale uit het leven halen’ goed voor je is. Als we elkaar tegenkomen, hoor je steevast: “hoi, hoe gaat het ermee? Ja goed, druk druk. Oh wat goed; ja ik ook druk bezig.” Je agenda goed gevuld en op orde hebben, je tijd efficiënt gemanaged, dan heb je je leven goed voor elkaar. Het is een alom gehoord ideaal. Echter het maximale uit ons leven willen halen, is met name goed voor werkgevers. Dat is niet zo onlogisch, want zij hebben baat bij effectieve en efficiënte werknemers. Maar of het ook goed voor ons is, blijft een vergeten vraag.
In de media wordt het ons ook altijd zo mooi verkocht:
Het grote voordeel van het werken met deadlines is dat je in je momentum blijft, omdat je constant naar een volgend punt toewerkt en onder druk staat kun je het jezelf niet permitteren om je kop te laten hangen en in tempo af te nemen, presteren en doorknallen wordt dan een noodzaak in plaats van een behoefte. (Winst.nl)
Wie wil er nou niet in zijn momentum blijven en alvast uitzien naar het volgende punt op je To-Dolijstje? Je kop laten hangen? Nee, we willen doorknallen omdat we willen laten zien hoe gemotiveerd we zijn, aan onszelf en aan degene die belangrijk voor ons zijn. Het liefst onder druk. Ja, ja, wie wil dat nou niet?
De kracht van een deadline en de adrenalinestoot die ermee gepaard gaat, is voor hen een drijfveer. Door jezelf een deadline op te leggen, kun je in korte tijd het maximale uit jezelf halen. (Intermediair)
Een deadline, zo wordt ons dus wijsgemaakt, zorgt voor momentum, energie en motivatie. Het is een goede stok achter de deur – of is het juist een stok om ons mee te laten slaan? Hebben we niet de zweep ingeruild voor een mooi klinkend idee? Nee, nee, een deadline spoort je juist aan om een strakke planning te maken, zeggen de werkgoeroes. Dat maakt het leven voor de baas (sorry: jou!) een stuk aangenamer. En dus nemen we gretig nieuwe tiengeboden over, in de vorm van 5 tips, 7 trucs, of 10 do’s & don’ts.
Moeten noemen we willen
Laten we proberen eerlijk te zijn: een deadline is gewoon een verplichting. Een verplichting die ons opgelegd wordt door een ander met macht. Het is niet mooier dan het is. Maar zo willen we het tegenwoordig natuurlijk liever niet ervaren. Het leven, en dus ook het werken, moet leuk zijn. We laten ons liever paaien door een ‘optimistische’ taal; in plaats van het onderdrukkende ‘verplichten’ zeggen en horen we graag: ‘jezelf motiveren’. We zien onszelf immers als autonome individuen, met een eigen wil. Als personen die doen & laten omdat we het zelf willen. Dat werkt lekkerder dan beseffen dat iemand anders het ons oplegt, ons verplicht. Zo is het ‘willen’ vervangen door het ‘moeten’ terwijl het verder gaat onder zijn oude naam.
En is het werkelijk zo effectief? Zolang we blijven geloven dat we het zelf willen, en zolang we het als vanzelfsprekend accepteren, zetten we graag ons beste beentje voor. Gedreven laten we zien hoe effectief en efficiënt we bezig zijn. We zijn er immers trots op te werken alsof we baas over ons eigen leven zijn. Dat we aan het einde van de dag doodmoe op de bank ploffen, een wijntje voor het slapen drinken, uiteindelijk een burn-out krijgen of in een depressie vallen, is een privé probleem. En, ach, na een weekendje mediteren, yoga of happinessfestival – vergoed door de baas – kunnen we er gewoon weer tegenaan. Niet je kop laten hangen. Blijf in je momentum en ga energiek je deadlines tegemoet!
Waardenkompas
Dat we van alles moeten (sorry: willen!), volgt uit de enorme hoge verwachtingen die we van het leven hebben. Vooral de nieuwe generatie wordt gek gemaakt met de oneindige mogelijkheden die het leven te bieden heeft, dat je alles kunt worden wat je maar wil zijn, dat de kansen voor het oprapen liggen als je maar je activiteiten goed plant. Waarom willen we dat toch?
Omdat we allemaal behoefte aan erkenning en waardering hebben. Erkenning voor onze uitzonderlijke inzet en prestaties. Voor wat voor moois we hebben gemaakt en de bijzondere persoon die we zijn. Niemand wil ongezien een middelmatig radertje zijn, in een organisatie die alleen zijn eigen belangen nastreeft. Persoonlijke waarden, invulling en betekenis vormen het kompas waarmee we ons handelen bepalen en onze normen stellen.
Waarden zijn veel belangrijker dan die motiverende stok achter de deur. In plaats van nieuwe tiengeboden aan te nemen, stel ik mezelf liever eerst de belangrijkste vragen. Vragen als: Waarom moet ik dit eigenlijk wel willen? Wat is nu werkelijk belangrijk? Waarom moet ik die deadline eigenlijk halen? Wie verwacht dat nu werkelijk van mij? Welke reële waarden schuilen daarachter? Zijn dit mijn waarden of die van de ander? Wat zijn de consequenties als ik het doen en welke als ik het niet doe? En wat vind ik daar dan van?
Uiteindelijk gaat het meer om waarom we iets doen en minder om wat we doen; want doen moeten we sowieso.
