We hebben het allemaal wel eens meegemaakt: je moet nog een aantal e-mails versturen en nog een aantal taken afvinken, voordat je naar huis kan. En voordat je het weet ben je 2 uur langer bezig dan je verwacht had. Daar gaat je vrije avond. Alweer.

Uit onderzoek blijkt dat langdurig overwerken voor zowel fysieke als mentale klachten kan zorgen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een burn-out of depressie. In dit artikel vertellen we je de verschillende soorten van overwerken en de gevaren die overwerken met zich mee (kan) brengen.

De verschillende soorten overwerken

In het leven van de werkende mens bestaan er twee soorten overwerken. We kunnen dit het beste definiëren als ‘’vrijwillig’’ versus‘’onvrijwillig’’.

Vrijwillig

Vrijwillig overwerken gebeurt (zoals het woord al zegt) op vrijwillige basis. Je bepaalt dus zelf dat je gaat overwerken, omdat je graag nog een bepaalde taak wil afronden, of omdat je binnenkort een belangrijke meeting heb waarvoor net wat meer werk is vereist. Deze vorm van overwerken hoeft geen problemen op te leveren, zolang jouw werk/leven verhouding maar in balans is. Belangrijk hierbij is dat dit soort overwerk niet structureel wordt gedaan: het is maar af en toe nodig.

Wist je dat zolang overwerken beperkt wordt tot maximaal 4 uur per week, het de werknemer juist ten goede kan komen? Overwerken kan namelijk ook voldoening geven. Als je die ene klus bijvoorbeeld nog net af krijgt, dan voel je je meer competent of voldaan, waardoor je je uiteindelijk gelukkiger voelt.

Onvrijwillig

Onvrijwillig overwerken gaat meestal gepaard met het feit dat de werkdruk te hoog is, er te veel werk gedaan moet worden binnen de reguliere arbeidstijd en het op een structurele basis gebeurt. Bij structureel overwerken draai je elke week structureel meer uren dan in je arbeidsovereenkomst is opgenomen. Denk hierbij aan gemiddeld meer dan 48 uur per week.

De taken stapelen zich op je bureau op (je hebt te veel taken en te weinig tijd), waardoor je steeds langere dagen moet gaan draaien. Je moet immers wel, want de taken moeten toch afgerond worden.

Onvrijwillig overwerken kan grote gevolgen op je gezondheid hebben. De risico’s worden verhoogd op het moment dat overwerk niet extra betaald wordt en er onvoldoende herstelmogelijkheden zijn.

Wat kun je doen?

Zolang je zelf kunt bepalen of je overwerkt (en hoe lang je dat doet), zal dit op de langere termijn geen problemen opleveren. Zeker niet als het af en toe een aantal uurtjes is. Maar wordt je geforceerd om onvrijwillig over te werken op een structurele basis? Ga dan het gesprek met je baas aan.

De kans is klein dat je (als je een waardevolle werknemer bent) de kans loopt om afgestraft te worden als je je open opstelt richting je baas. Is dit wel het geval? Dan kun je maar beter goed nadenken of je bij zo’n bedrijf wil blijven werken…