Een paar jaar geleden zat ik in een taxi en de chauffeur, een witte man, maakte racistische opmerkingen over Marokkanen. Ongegeneerd hield hij een verwerpelijk betoog over het afpakken van banen waar ik het compleet niet mee eens was. Mijn nekharen gingen overeind staan, maar ik zei helemaal niks. Wie zwijgt stemt toe. 

Ik voel me tot op de dag van vandaag nog schuldig hierover. Ik had moeten opkomen voor Marokkaanse-Nederlanders. Maar ik bevroor en nadat ik uitstapte had ik direct spijt; je had iets moeten zeggen! Zo houd je racisme in stand!

Opgroeien in een multiculturele samenleving

Toen ik naar de basisschool ging deden mijn witte, linkse ouders mij bewust op een zogenaamd ‘zwarte’ basisschool. Mijn klasgenoten waren Nederlands-Marokkaans en Nederlands-Turks, er was een jongen uit Syrië, een geadopteerde jongen uit India.

Mijn beste vriendinnetje had Nederlandse ouders en mijn andere hartsvriendinnetje woonde met haar Hindoestaans-Surinaamse moeder. Ik kwam graag bij haar thuis. Het eten bij mijn Surinaamse, Turkse en Marokkaanse vriendinnetjes vond ik overheerlijk en bij hen thuis vond ik het erg gezellig en interessant, omdat het er zo anders uitzag dan bij mij thuis. We vierden suikerfeest en op het jaarlijkse pleinfeest van de school aten we hapjes uit alle hoeken van de wereld. Als kind vond ik het multiculturele erg gewoon en ik ben heel dankbaar dat mijn ouders mij die ervaring hebben gegeven.

Ook mijn middelbare school hadden mijn witte ouders zorgvuldig uitgekozen. Was het toeval dat het merendeel op die school toch wit was? Mijn beste vriendin was een vluchtelinge uit Irak. We deelden een passie voor zingen, muziek en voor jongens en hebben vele nachten bij elkaar gelogeerd.  Haar ouders waren lief, gastvrij en ik herinner me de heerlijke Irakese pizza’s die haar moeder maakte. We spraken niet veel over hun vluchtelingen verleden, maar ik voelde dat het heel ernstig was wat hun was overkomen.

Toen ging ik naar de Universiteit, waar ik me helemaal niet kan herinneren dat ik diversiteit heb gezien… zowel bij studenten als docenten niet. 

Wit privilege

Mijn goedbedoelende ouders leerden mij weinig over het privilege waarmee ik opgroeide. De boodschap die ik van hen meekreeg was racisme is slecht en  ‘alle mensen zijn gelijk’. Ze realiseerden zich echter niet dat die uitspraak het summum is van wit privilege. Ja, in mijn hart zijn alle mensen gelijk, maar in de maatschappij worden we niet allemaal gelijk behandeld. Inmiddels weet ik dat zwarte Amerikaanse ouders hun kinderen van jongs af aan moeten voorbereiden op een wereld waarin ze ongelijk behandeld zullen worden. Hen lessen geven over hoe te handelen wanneer je (onterecht) aangehouden wordt door de politie, om hen te beschermen tegen geweld. Hun kinderen leren om harder te werken dan witte klasgenoten, om ook een kans te krijgen in de maatschappij. 

Al die jaren vierde mijn familie Sinterklaas mét zwarte Piet zonder er ooit bij stil te staan dat dat kwetsend kan zijn, en ook ik liet op een ochtend op de (multiculturele) basisschool mijn gezicht zwart schminken om de kinderen op de basisschool te verrassen. Daar schaam ik mij nu erg over. Toen ik mijn (buitenlandse) partner op mijn 25e ontmoette deed hij mijn oogkleppen af. Hij zei: “Yeah right, hij is zwart door de schoorsteen.Hoe komt hij dan aan het kroeshaar, de gouden oorbellen en de rode lippenstift?”. Daar had ik in al mijn naïviteit geen antwoord op.

In de jaren erna bleef het thema racisme me bezig houden. Ik maak als witte vrouw deel uit van een veel te lang bestaand verwerpelijk systeem waarin mensen niet gelijk behandeld worden, púúr op basis van hun huidskleur. Mijn blanke voorouders waren hier mede verantwoordelijk voor en mijn witte medemensen houden dit systeem met mij, bewust maar ook vaak onbewust, in stand. 

Ik heb de luxe dat ik kan kiezen: óf ik sta bij dit ongemakkelijke onderwerp stil, óf niet. Mensen die slachtoffer zijn van racisme hebben die keus niet. Zij worden hiermee geconfronteerd. Zij moeten op hun hoede zijn, of ze dat nu willen of niet.

Wees solidair

Nóg ongemakkelijker dan erbij stilstaan, is om mijn oogkleppen weer op te doen en terug te gaan naar ‘wie zwijgt stemt toe’, dat wil ik niet. We kunnen minderheden niet alleen voor zichzelf op laten komen. Hetero’s komen naar de Gay Pride. Ook mannen hebben gestemd voor vrouwenkiesrecht. Ook als je niet aangerand bent kun je #MeToo steunen.

Als je geboren bent met wit privilege -zonder daar ook maar iets voor gedaan te hebben – gebruik het dan goed. Voel je mede verantwoordelijk. Kijk kritisch naar je eigen privilege en je eigen doen en laten. Doe iets. Help mee, protesteer mee. Zet je privilege in om minderheden te helpen. Lees over het onderwerp. Kijk documentaires over het onderwerp. Voed je kinderen op met roetveegpiet (echt ze zullen het feest nog steeds prachtig vinden) en praat over racisme. Steun anti-racistische organisaties en praat met familie en vrienden over het onderwerp.

Wees solidair want het moet echt anders.

Tips om je verder te verdiepen in het onderwerp:

Bekijk meer tips op deze blog.

Je studententijd wordt ook wel het begin van het echte leven genoemd. De grote wereld ligt plots aan je voeten, er wordt  beroep gedaan op je zelfstandigheid en je hebt er ineens allerlei verantwoordelijkheden bij. Dat kan spannend zijn!

Balans

Zelf bepalen wat je eet, geen ouders die zeggen hoe laat je thuis moet zijn en de rommel ruim je wel op als je er zin in hebt. Het leven lijkt ineens een feestje. Die vrijheid is iets wat velen als fijn ervaren, maar het brengt ook een valkuil met zich mee. Het kan namelijk ten koste gaan van je gezondheid. De continue lading aan groenten die je moest eten, het op tijd naar bed gaan en het schoonhouden van je kamer hadden namelijk een functie die je misschien pas ontdekt als je er alleen voor staat. Het onderhouden van een gezonde leefstijl is net zo belangrijk als het genieten van het leven. Elke dag pizza klinkt misschien leuk, maar het is natuurlijk niet zo gezond (plus, het gaat op den duur vervelen!). 

Om je eigen weg te vinden, is het taak om de juiste balans te zoeken. Het Genieten is niet zo moeilijk, maar het behouden van structuur en het nemen van je verantwoordelijkheden kan in het begin best wel wennen zijn. Hieronder vind je een aantal tips om je een beetje op weg te helpen:

  • Maak een weekplanning en hang deze op. Schrijf van te voren op wat je gaat eten op welke dag. Zo houd je je er ook beter aan.
  • Probeer gezond te eten, maar geef jezelf ook de ruimte om soms iets minder gezonds te eten. Elke laatste zaterdag van de maand pizza mag best!
  • Kook voor meerdere dagen. Veel producten die je koopt, kun je makkelijk voor meerdere maaltijden gebruiken. Je staat ook minder lang in de keuken en voorkomt onnodige verspilling als je vooruit kookt.
  • Schrijf afspraken ook op je weekplanning. Zo kom je niet voor verrassingen te staan als je oma op je brakke zondag ineens voor de deur staat!
  • Routine maakt vervelende huishoudelijke taken makkelijker. Als je elke week dezelfde was- of boodschappendag aanhoudt, denk je er op een gegeven moment bijna niet meer over na als je ermee bezig bent.
  • Zet reminders op je telefoon aan voor belangrijke dingen als het kopen van een cadeautje, een bezoek aan de tandarts of het doen van je belastingaangifte. Het is onmogelijk om alles in je hoofd te onthouden.
  • Verantwoordelijkheden vereisen zelfdiscipline en zelfdiscipline leer je door de tijd heen. Maak daarom afspraken met jezelf over bijvoorbeeld je schoolwerk, bedtijden en het weekend. Je hoeft jezelf niet te straffen als het niet lukt, maar je zult zien dat je met eenvoudige afspraken veel kunt bereiken!

Vraag hulp. Niemand verwacht dat je alles gelijk zelf kunt en dat hoef je daarom ook niet van jezelf te verwachten. Vraag bijvoorbeeld om recepten voor eenvoudig te maken gerechten, advies bij je financiën of uitleg hoe die ingewikkelde combimagnetron werkt.

Laat ik vooropstellen dat goede voornemens natuurlijk niet altijd slecht zijn. Het is ook zeker een goed idee om doelen te hebben voor in het nieuwe jaar. Er zijn echter ook veel redenen waarom het geen goed idee is om 1 januari als magisch verandermoment aan te houden. Ik zal je hieronder uitleggen waarom.

Verandering is niet tijdgebonden

Verandering kan op elk moment plaatsvinden. Het draait niet om het moment, maar om de motivatie die je ervoor hebt. Wanneer je 1 januari zou aanhouden als startpunt, betekent dat in de loop van het jaar geen goede momenten zijn voor verandering. Het idee om dingen anders te doen, is waarschijnlijk al veel eerder ontstaan. Door het als goed voornemen voor het nieuwe jaar te gebruiken, is het eigenlijk verkapt als uitstelgedrag. En ze zeggen: van uitstel komt afstel. Krijg je een idee om iets te willen veranderen? Doe het meteen! Zo behoud je ook de nog verse intrinsieke motivatie!

Compenseren

Daarnaast is het ook geen goed idee om jouw goede voornemen aan 1 januari vast te knopen, omdat het dan een zwart-wit situatie wordt. Het geeft namelijk ruimte om de tijd voor januari als reden te gebruiken om het er nog even van te nemen. Het is gemakkelijk om nog even toe te geven aan je oude slechte gewoonten. Eigenlijk zorgt dit er alleen maar voor dat er nóg meer te compenseren valt als je eenmaal het nieuwe jaar wilt starten.

Volgend jaar (niet) beter!

Als het niet lukt om je goede voornemens vol te houden en je een keert de fout ingaat, is dat natuurlijk niet erg. Maar wanneer je 1 januari als startpunt aanhoudt, is het vaak  erg makkelijk om het bijltje erbij neer te gooien en te roepen dat je het volgend jaar in januari wel weer opnieuw probeert. Januari is eigenlijk een externe motivator. Het werkt beter als de  echte motivatie uit jezelf komt.

Stel geen droomdoelen

Bedenk ook goed wat je nu precies wilt veranderen. Diëten, stoppen met roken of meer geld sparen zijn allemaal dingen die je kunt meten. Veel mensen willen ook hun gedrag compleet veranderen onder het mom “New year, new me!”. Het lijkt een mooie droom, maar om doelen te kunnen bereiken, is het handig om doelen meetbaar en realistisch te houden. 

Wil jij hulp van een coach om met jouw voornemens aan de slag te gaan? Doe onze quiz in 2 minuten en kijk over NiceDay coaching iets voor je is.