Hoe inzicht en registratie leiden tot het doorbreken van patronen en gedrag

Waar verandering vaak hand-in-hand gaat met concrete do’s & don’ts, tips & tricks en noem maar op, wordt de belangrijkste onderliggende drijfveer nog weleens vergeten: de kracht van bewustwording. In deze blog leggen we je uit waarom inzicht en bewustwording cruciaal zijn om succesvol te kunnen veranderen en hoe registratie daaraan bijdraagt.

Verandering

Het succes van de mensheid valt mede toe te schrijven aan onze nieuwsgierige aard. Om dingen te kunnen veranderen, willen we eerst dingen begrijpen. Want verandering is lastig! Dat komt niet alleen doordat je door oude routines op een soort automatische piloot staat, maar ook doordat verandering helemaal niet fijn voelt voor een mens. Verandering is namelijk nieuw, onbekend en dus onzeker. Door inzicht te creëren in je eigen patronen en gedrag, en dus ook kan oriënteren op de benodigde verandering, neem je wat van die onzekerheid weg. Of zoals Maslow het zou noemen vanuit zijn theorie over leerfasen: met inzicht ga je van onbewust onbekwaam naar bewust onbekwaam!

De sleutel tot succes

Wat is dan de sleutel tot effectieve verandering? We zien het overal terug: experts observeren een situatie, zoeken naar patronen en proberen deze te verklaren. Zo worden de tijden van een topatleet getimed, geanalyseerd en vervolgens opnieuw getimed met nieuwe kleine veranderingen om te zien wat het effect daarvan is geweest. Dit principe van registratie, analyse en veranderingen toepassen kun je ook heel eenvoudig zelf binnen de NiceDay app! Of het nou gaat over diëten, sporten, je stemming, je verslaving of het leren van sociale vaardigheden: uit onderzoek komt naar voren dat in het moment bijhouden van gebeurtenissen, gedrag, gevoelens of gedachten bijdraagt aan succesvolle verandering.

Stap voor stap

Op het moment dat je de eerste stappen zet om je bewust te worden van je patronen en hiermee meer inzicht krijgt in jezelf, ben je volgens de leerfasen van Maslow al op een derde van de rit. Hier houdt het effect van zelfregistratie echter niet op! Door verder te gaan, ga je niet alleen sneller de momenten herkennen waarop je kunt ingrijpen. Je creëert ook momenten waar je met trots mag stilstaan als verandering is gelukt! Hiermee bekrachtig je jouw verandering op een positieve manier, waarmee je de tweede stap kunt zetten: de stap van bewust onbekwaam naar bewust bekwaam. Als je het registreren weet door te zetten, zorg je ervoor dat alle veranderingen uiteindelijk groeien tot een nieuwe routine. Waar dat nog nodig is, worden het monitoren en analyseren van jezelf onderdeel van het dagelijks leven. Op een gegeven moment ben je niet meer anders gewend en zit je op een nieuwe automatische piloot. Gefeliciteerd met je succesvolle verandering, je bent nu onbewust bekwaam!

Bronnen:

Walz, L. C., Nauta, M. H., & aan het Rot, M. (2014). Experience sampling and ecological momentary assessment for studying the daily lives of patients with anxiety disorders: A systematic review. Journal of anxiety disorders, 28(8), 925-937.

Ebner-Priemer, U. W., & Trull, T. J. (2009). Ecological momentary assessment of mood disorders and mood dysregulation. Psychological assessment, 21(4), 463.

Bijna ieder mens kent angst of weerstand voor verandering. Wist je dat deze angst in ernstige vorm zelfs een naam heeft? Namelijk, metathesiofobie. Door veranderingen voelen wij ons vaak onveilig, kwetsbaar of onzeker, terwijl uit onderzoek is gebleken dat veiligheid juist een hele belangrijke basisbehoefte is van de mens. Angst voor verandering is dus helemaal niet zo gek, het maakt ons menselijk. Hoe zit dat het precies met deze angst en hoe kan het ons in de weg zitten? In deze blog vertel ik je er meer over. 

De jas die niet meer past

Verandering is als een oude jas. Je hebt de jas al jaren. Hij zit zo lekker en hij is zo lekker warm. Maar je kunt eigenlijk niet ontkennen dat hij er in de loop der jaren niet op vooruit is gegaan. Hij is eigenlijk niet meer van deze tijd  of toch wat krapjes geworden. Misschien is het ook niet helemaal meer jouw kleur. Toch doe je hem maar niet weg, want stel dat je nooit meer zo’n lekkere jas vindt? De jas draagt ook veel herinneringen met zich mee en voelt als een deel van jou. Op deze manier hechten wij ons aan allerlei jassen die ons eigenlijk niet meer passen. Banen, relaties, woonplaatsen, maar wij hechten ons ook aan problemen en gevoelens. Al voelt de jas niet goed, het voelt tenminste wel vertrouwd. Zolang er nog geen duidelijk beeld bestaat van de nieuwe jas, houden we liever onze oude jas aan.   

Verandering zien als pijn maakt ons angstig?

Er zijn verschillende redenen te noemen waarom wij het lastig vinden om onze “oude jassen” weg te doen. Misschien heb je al eens gehoord van het pijn/plezier-principe. Deze theorie beschrijft twee principes die ons tot bepaald gedrag motiveren; plezier en pijn. Plezier is waar we naar op zoek zijn, wat we willen bereiken. Pijn is wat we met alles proberen te vermijden. Wanneer je bang bent voor verandering koppel je verandering aan pijn en niet-veranderen (ofwel; veiligheid) aan plezier. We kunnen pijn verwachten door:

  • verlies (“wat ga ik achterlaten?”, “waar moet/kan/mag ik straks niet meer doen?”), 
  • pijn door het proces (“het wordt vast heel zwaar”, “ik kan het niet”, “ik ga falen”, “ik ga mensen teleurstellen”) 
  • pijn door de uitkomst (“waar ga ik eindigen?” “hoe gaat dit eruit zien?”, “ga ik hier gelukkig worden?”). 

Hoe werkt angst in het brein?

Ondanks dat we ons na enige tijd kunnen realiseren dat verandering ons goed zal doen, blijven we toch vaak angstig. Het antwoord is gelegen in het brein. De amygdala is een heel oude hersenstructuur die stamt van voor de prehistorie. Dit deel van de hersenen geeft signalen af wanneer we ons bedreigd voelen. Het zet ons lichaam in de stand van alertheid. Dit kan voelen als boosheid of angst. De amygdala hebben we in het verleden hard nodig gehad, toen er nog veel dreiging was. In de huidige maatschappij zijn er echter veel minder dreigingen voor de mens. 

Om controle te krijgen over deze angsten gebruiken we ons bewustzijn in de prefrontale cortex. Een hersenstructuur die veel later, dan de amygdala is ontwikkeld. Echter, de amygdala laat zich niet zomaar sturen door deze prefrontale cortex. Dit betekent dat we onze ‘amygdala-impulsen’ niet altijd ‘prefrontaal’ onder controle kunnen krijgen, waardoor we ons angstig blijven voelen. 

Verandering in een prestatiemaatschappij

Angst voor verandering is dus een natuurlijk fenomeen. Het tegenstrijdige is nu dat de huidige maatschappij ons juist grote druk oplegt tot verandering. Waar we voorheen leefden in een commando maatschappij (je luistert naar de baas, houd je aan de regels en klokt je ’s morgens in), leven wij nu in een prestatiemaatschappij. We leggen onszelf werk op, we proberen onszelf zo goed mogelijk te positioneren. Ambitie, efficiëntie en hard werken zijn heilig. Alles staat in het teken van ons werk en persoonlijke ontwikkeling. De maatschappij steunt op individualisering en competitiedrift. Daarnaast zijn er door de digitalisering en mondialisering nog nooit zoveel keuzemogelijkheden geweest als nu. We zijn continue op zoek naar verandering en verbetering en de opties daartoe zijn eindeloos. 

Blijf jezelf

Durf jij in dit nieuwe jaar jouw oude jas weg te doen? Bedenk dan dat enige angst heel normaal is, wees lief voor jezelf, gun jezelf de tijd en laat je niet gek maken door de huidige maatschappij. Blijf bij jezelf!

Nieuwe plekken ontdekken, nieuwe mensen leren kennen en nieuwe uitdagingen aangaan. Sommige mensen krijgen er een kick van, maar veel mensen ervaren het als beangstigend; we houden niet zo snel van verandering. Als er toch iets verandert, zijn we het liefst zoveel mogelijk in controle over de situatie. Maar waarom vinden we verandering eigenlijk zo vervelend? Waarom zijn nieuwe dingen zo spannend?

Routine

De mens houdt van routine. Ons leven draait om routine, omdat het zo min mogelijk stress veroorzaakt. Vaste bedtijden, vaste lunchtijden; structuur helpt ons om blind door de dag heen te wandelen. Als je er namelijk niet over na hoeft te denken, kost het je ook minder energie. Daarbij went je lichaam ook aan de prikkels die je op vaste momenten krijgt. Kortom, het leven is makkelijker als je elke dag hetzelfde doet!

Verandering

Het kost tijd en energie om aan een nieuwe situatie te wennen. Je komt voor onverwachtse dingen te staan, zoals nieuwe mensen of nieuwe taken. Het vraagt aanpassings- en reactievermogen. Omdat je niet weet wat je te wachten staat, is de kans dat er iets mis kan gaan voor je gevoel een stuk groter. Daarbij creëren nieuwe situaties een zekere mate van angst; een nieuwe situatie betekent namelijk minder controle. En dat idee geeft spanning!

Worst case scenario

Die spanning die je ervaart, hoort bij een nieuwe situatie. Maar, door deze spanning reageert je lichaam alsof er gevaar op de loer ligt. Dat zorgt ervoor dat je je voorbereidt op het ergste, en je mogelijk gaat piekeren over van alles en nog wat. Omdat jijzelf de enige bent waar je nog controle over hebt, zul je waarschijnlijk van alles op jezelf betrekken: “Maak ik wel de goede keuze? Ben ik wel goed voorbereid? Wat als ik straks iets geks doe? Hoe lang maak ik mezelf nog gek met deze gedachten?!”.

Chill!

In plaats van vooruit te kijken, kijk eens achteruit! Hoe ben je in het verleden omgegaan met nieuwe situaties? En hoe heeft dat uitgepakt? Hoe was je eerste dag op de basisschool, of je eerste maand in de brugklas? Hoe was je eerste baantje, je eerste liefde of je eerste auto? Dat was waarschijnlijk even wennen, maar uiteindelijk is dat goedgekomen. We vergeten namelijk hoe goed we zijn in onszelf aanpassen. En vergeet ook niet dat anderen snappen hoe moeilijk verandering kan voelen. Vraag daarom gerust om een beetje hulp als je het allemaal nog niet zo goed weet. Iedereen zal begrijpen dat jij op je eerste dag nog niet de sterren van de hemel speelt. Dat komt vanzelf!

NiceDay

Merk je dat er een grote verandering aan zit te komen in jouw leven? Gebruik de NiceDay app om een G-schema te vullen, en beschrijf jouw worst case scenario. Lukt het jou om die gedachte uit te dagen met stap 2 en 3?

Heb je veel last van spanning en wil je leren dit los te laten? Bekijk dan eens de blog van Esther, waarin zij uitlegt hoe je gemakkelijk kunt leren om te mediteren.

Het begon allemaal in maart 2020, inmiddels ruim een jaar geleden. We kregen het dringende advies om vooral thuis te blijven, met als doel om de corona besmettingen in de samenleving zo laag mogelijk te houden. Velen van ons zijn vanuit huis gaan werken en konden vrienden en familie alleen nog één op één of digitaal zien. We moesten nieuwe manieren vinden om te kunnen ontspannen, omdat we lastiger konden sporten (geen groepssport, sportscholen dicht) en we geen culturele activiteiten konden ondernemen (concerten, museumbezoek, dansen of naar de film). Het was een jaar vol verandering, waar we aan moesten wennen en onszelf aan moesten aanpassen. Het is makkelijk om te blijven hangen in het negatieve, in alles wat we niet meer konden doen. Maar corona heeft ook een positieve kant, op zowel persoonlijk als maatschappelijk vlak; zie jij die?  

Aanpassen

We hebben het afgelopen jaar kunnen zien hoe snel de maatschappij zich in praktische zin aan kan passen als dit nodig is (opschalen en aanpassen van de zorg, thuiswerken als nieuwe norm) en hoe flexibel we daarin als mensen zijn. We hebben ook kunnen merken hoe belangrijk sociale contacten voor ons zijn en ondervonden hoe zwaar het is om niet zomaar met je familie of vriendengroep af te kunnen spreken en hen te kunnen knuffelen.  Naast de praktische en sociale veranderingen hebben we ook kunnen zien hoe belangrijk de natuur is en hoe fijn het is als je een stuk natuur in de buurt hebt om in te kunnen ontspannen.   

Grenzen aangeven

Het belang van communicatie van onze persoonlijke grenzen is voor velen van ons ook merkbaar geweest; iedereen ging toch net iets anders om met de corona maatregelen en dat vroeg om heel wat afstemming. Knuffel je nu wel of niet en hoe zeg je elkaar dan wel gedag? Vind je het oké om met meer dan één persoon af te spreken, of houd je je liever aan de regels? Het waren allemaal dingen waarover we moesten praten en actief onze grenzen aan moesten geven. Herken jij dat ook?

Persoonlijke veranderingen

Daarnaast hebben we op persoonlijk vlak veel kunnen leren. Veel mensen hebben het afgelopen jaar gezocht naar een nieuwe manier om hun leven vorm te geven. Je bent jezelf waarschijnlijk tegengekomen op een andere manier dan eerder in je leven. Misschien verraste het je dat je zo flexibel en weerbaar was, of misschien schrok je er van hoeveel moeite het je koste om je aan te passen aan de nieuwe omstandigheden. Waarschijnlijk waren er momenten dat het je allemaal prima afging, maar soms ook momenten dat je er even helemaal klaar mee was. COVID gaf ons de kans om onszelf beter te leren kennen, erachter te komen hoe we reageren op grotere tegenslagen waarover we weinig controle hebben en te oefenen met nieuwe dingen uitproberen om een nieuwe balans te creëren in onszelf en ons leven. 

Wat heb jij over jezelf geleerd het afgelopen jaar?

Neem eens een moment om voor jezelf na te denken wat dit vreemde jaar jou gebracht heeft. Wat neem je mee aan kennis over jezelf, wat vind jij belangrijk in je leven? Hoe kijkt jouw partner, familie of vrienden hier tegenaan? Kijk eens wat het antwoord is op de volgende vragen, alleen of met anderen en kijk wat jij hebt geleerd over jezelf: 

  • Hoe reageer jij op tegenslag? Wat heeft je in het afgelopen jaar hierbij geholpen?
  • Hoe ga jij om met onzekerheid (op het gebied van gezondheid, werk, financiën)? Wat heeft je afgelopen jaar hierbij geholpen?
  • Hoe ga je om met verandering?
  • Hoe ga jij om met wensen/grenzen van anderen die niet overeenkomen met die van jou?
  • Wat vind jij belangrijk in je sociale contacten?
  • Wat vind jij belangrijk in je leven?

Leer hiervan en neem deze lessen met je mee. Je eigen kracht en valkuilen kennen maakt dat je bij een volgende tegenslag sterker bent; je weet inmiddels hoe je reageert en je weet waarschijnlijk dus ook beter hoe je hier mee om kan gaan. 

Het leven zit vol veranderingen en ze komen in vele vormen voor. We kunnen veranderingen ervaren op onze werkplek, zoals een promotie, in onze relaties, zoals een breuk of zwangerschap of veranderingen in onze mentale of fysieke gezondheid. Dit alles, positief of negatief, kan in het begin moeilijk en stressvol zijn om te verwerken. Is het je weleens opgevallen hoe grote overgangsperioden in ons leven vaak samen gaan met stress of angst? Toen je bijvoorbeeld voor het eerst uit huis ging of een nieuwe baan op een nieuwe werkplek begon.

Soms weten we dat er veranderingen zullen plaatsvinden en werken we er actief naar toe. Maar, soms komen ze als een schok en hebben we niet direct invloed op de gevolgen. Een heel reëel en relevant voorbeeld hiervan is de huidige coronacrisis. De veranderingen die we allemaal hebben moeten doorvoeren in de samenleving, zijn voor de meesten van ons als een schok gekomen. Daarnaast hebben we heel weinig tijd gehad om ons aan de nieuwe regels aan te passen. Door te leren hoe je beter kunt omgaan met veranderingen en hoe je ze kunt verwerken, verklein je de kans op angstgevoelens of depressie. 

Hieronder vind je 4 tips om de stress bij grote veranderingen te verminderen en advies over hoe je veranderingen beter kunt verwerken.

1. Erken je gevoelens

Verandering gaat vaak gepaard met een gevoel van verlies, en het achterlaten van onze comfortabele omgeving kan erg stressvol zijn. Door de coronacrisis zijn bijvoorbeeld veel mensen hun baan kwijtgeraakt. Bovendien kan bijvoorbeeld afstuderen of een scheiding betekenen dat je een deel van je sociale kring verliest. Erken deze gevoelens en geef ze de ruimte; het is normaal om je verdrietig te voelen, ook al is de verandering “positief”. Neem de tijd om na te denken en gun jezelf de tijd om aan de veranderingen te wennen. Het kan helpen om je gevoelens op te schrijven, je vrienden en familie om steun te vragen en goed voor jezelf te zorgen. Wees niet bang om hulp te vragen wanneer je die nodig hebt!

2. Beoordeel de situatie

Soms lopen we vast en piekeren te veel we over de dingen waar we geen controle over hebben, in de hoop dat het dan misschien veranderd. Op de lange termijn veroorzaakt dit alleen maar meer pijn en leed. Probeer je in plaats daarvan te concentreren op de dingen die je wel onder controle hebt. Kijk welke aspecten je kunt veranderen om de situatie voor jezelf te verbeteren, en zoek naar nieuwe kansen die mogelijk zijn ontstaan tijdens de verandering. Wees proactief in de juiste gebieden. Door de nieuwe situatie en de bijbehorende stress te accepteren en je te concentreren op dingen die je wel kunt veranderen, kun je jezelf juist bekrachtigen.

3. Verander je perspectief

Als je last hebt van stress of te maken hebt met verlies, kunnen er veel negatieve gedachten door je hoofd gaan. Op momenten van onzekerheid gaan onze hersenen meestal standaard naar een negatief perspectief. In het verleden was dit waarschijnlijk evolutionair voordelig; het hielp ons te overleven. Wees je bewust en blijf actief kritisch over deze gedachten, probeer ze uit te dagen. Vaak veroorzaken negatieve gedachten meer stress dan nodig is. Met een beetje oefening kun je leren deze gedachten uit te dagen en om te zetten in positieve en behulpzame gedachten. Probeer je niet te concentreren op wat je hebt verloren, maar op wat je hebt gewonnen! Dit kan even duren, dus wees geduldig met jezelf. Onthoud dat het verwerken van veranderingen een geleidelijk proces is.

4. Vind een routine

Het kan helpen om vast te houden aan een routine. Een routine kan onzekerheid verminderen en het gevoel van vertrouwdheid vergroten. Hierdoor voel je je meer op je gemak en ontspannen. Wanneer je bijvoorbeeld elke avond een rondje gaat hardlopen, kun je een “anker” in je dag toevoegen. Dit dagelijkse rondje hardlopen geeft je hersenen de kans om uit te rusten en te herpakken. Iets vinden waarmee je bekend bent en waar je je in het verleden goed door hebt gevoeld, kan een goede manier zijn om met de negatieve gevoelens om te gaan die bij verandering komen kijken.

NiceDay

Grote veranderingen in het leven gaan vaak gepaard met stress en angst, dit is normaal. Maar, verandering kan je ook de ruimte geven voor persoonlijke groei en nieuwe ervaringen. Als je hulp nodig hebt bij het verwerken van een grote verandering, aarzel dan niet om contact op te nemen met het NiceDay-team, wij ondersteunen je graag bij dit proces!

Een gezonde voeding is belangrijk voor een lichamelijke en geestelijke gezondheid. Maar als jij eet zoals een gemiddeld persoon in Nederland, is de kans groot dat je te weinig belangrijke voedingsstoffen binnenkrijgt of juist te veel schadelijke voedingsstoffen. In deze blog leg ik je uit hoe jij in vier stappen naar een gezondere voeding kunt werken.

1. Vermijd zoveel mogelijk suiker

Suiker is de allergrootste boosdoener voor je lichaam en staat daarom met stip op 1 van gewoontes om aan te passen. Suiker zorgt voor enorme pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel. Je krijgt door het eten van suiker op de korte termijn veel energie, maar vervolgens krijg je een enorme dip, waardoor je weer zin krijgt in suiker. Je komt dan in een cyclus terecht. Daarnaast vergroot suiker de kans op diabetes, het werkt ontstekingen in de hand en het zorgt dat cognitieve functies achteruit gaan. Het gaat hier dan vooral om suiker in de meest bewerkte vorm, zoals koek, snoep, frisdrank, witbrood, witte pasta, etc. De gemiddelde Nederlander krijgt 110 gram suiker per dag binnen, dit is veel te veel! Zoek op de verpakking eens naar ‘verstopte’ suikers, zoals dextrose, fructose, invertstroop, honing of ahornsiroop. Of gebruik de volledige lijst van het diabetesfonds. Probeer producten die deze stoffen bevatten zoveel mogelijk te vermijden of te verminderen. 

2. Drink meer water

Jouw lichaam bestaat voor het grootste deel uit water (55%). Daarom is het belangrijk om voldoende water te drinken, minimaal 1,5-2 liter per dag. Te weinig water drinken kan allerlei lichamelijk symptomen veroorzaken, zoals minder aandacht, slechtere concentratie en verminderde stemming. Alle informatie hierover lees je in het blog over het belang van voldoende water drinken. 

3. Eet meer groenten

Groenten zitten bomvol vezels, vitaminen, mineralen en antioxidanten. Een waar genot voor je lichaam en je brein. De schijf van 5 raadt aan om minimaal 250 gram groenten te eten, maar de gemiddelde Nederlander eet dagelijks slechts 131 gram groenten… Weinig he? Probeer echt de 250 gram groenten per dag te behalen! Zit je al op de 250 gram? Daag jezelf eens uit om naar het dubbele te streven, 500 gram. Begin al bij je ontbijt, bijvoorbeeld met een groente smoothie (75% groente, 25% fruit) en lunch met een flinke salade. Probeer te variëren in soorten en kleuren groenten, want elke (kleur) groente heeft zijn eigen gezonde eigenschappen en houd rekening met het seizoen waarin ze beschikbaar zijn. 

4. Nuttig meer gezonde vetten

De inname van vetten is heel belangrijk. Met name gezonde vetten zoals omega 3 zijn goed voor je gezondheid. Het verlaagt de kans op hart- en vaatziekten, kan de bloeddruk en cholesterol verlagen en het draagt bij aan de ontwikkeling van de hersenen. Omega 3 is van nature aanwezig in diverse voedingsmiddelen, bijvoorbeeld in vette wilde vis, noten, pitten, en onbewerkte plantaardige olie zoals extra vierge olijfolie of kokosolie.

Welke van deze vier stappen zet jij al en waar kun jij nog verbeteren? Zet kleine stappen richting een duurzame veranderingen. Plan gezonde eetmomenten in NiceDay en zorg stap voor stap steeds beter voor jezelf. 

Vind jij dat je alles altijd zo goed mogelijk moet doen? Heb jij het gevoel dat je het nooit goed genoeg hebt gedaan? Begin je soms liever niet aan dingen, omdat je ze toch niet volgens je hoge eisen uit kan voeren? Maakt dit jou eigenlijk ook wat ongelukkig? Heb jij misschien last van je perfectionisme en mag dat wel ietsje minder zijn? Dan is dit artikel iets voor jou! 

Wat is perfectionisme?

Perfectionisme is het willen leveren van degelijk werk, van kwaliteit. Daar is op zich niets mis mee, maar net als bij zovele eigenschappen kan je perfectionisme ook te ver doordrijven. Als je het gevoel hebt dat het nooit goed genoeg is, dat je nóg beter je best moet doen en je hier zelf ongelukkig van wordt, dan bezorgt jouw perfectionisme je meer nadelen dan voordelen. Dit gebeurt vaak bij mensen met een laag zelfbeeld. Zij hebben geleerd hun perfectionisme in te zetten om falen, fouten maken en gevoelens van “niet goed genoeg zijn” te voorkomen. Jammer genoeg heeft dit meestal een averechts effect. Ze voelen zich voortdurend tekort schieten, ongelukkig en gaan meer fouten maken, omdat ze niet meer kunnen voldoen aan hun eigen hoge standaard. 

Maar, hoe herken je een perfectionist, wat gaat er mis en wat kan je doen om te verbeteren? Dat bespreek ik hieronder.

3 aspecten van perfectionisme

  1. Een perfectionist stelt extreem hoge eisen aan zichzelf en/of anderen. Deze kunnen zich beperken tot 1 of meerdere gebieden.
  2. Een perfectionist baseert zijn eigenwaarde op het nastreven en behalen van deze eisen.
  3. Een perfectionist ervaart negatieve gevolgen door het steeds maar weer moeten nastreven van deze extreem hoge eisen, maar slaagt er desondanks niet in om te stoppen met het nastreven van perfectie.

Mogelijke oorzaken van perfectionisme

  • Ouders stellen erg hoge eisen (op vlak van school- of sportprestaties)
  • Ouders bestraffen fouten zwaar: uitschelden, belachelijk maken, negeren van het kind of zelfs fysiek straffen
  • Veel waardering krijgen voor geleverde prestaties
  • Een negatief zelfbeeld of jezelf nooit goed genoeg vinden
  • Geloven dat je succes je waarde als persoon bepaalt
  • Zwart-wit denken
  • Overal de controle over willen hebben
  • Opvoeding en cultuur (eventueel perfectionistische ouders)

Ben ik een perfectionist?

Herken je jezelf in de volgende eigenschappen?

  • Je wilt altijd perfect zijn
  • Je wilt jezelf altijd bewijzen en je zoekt voortdurend bevestiging
  • Je hebt een negatief zelfbeeld en je hebt steeds kritiek op jezelf
  • Je vind het moeilijk om over emoties te praten en jezelf te tonen zoals je bent
  • Onzekerheid vind je onaangenaam
  • Je hebt last van faalangst
  • Je wilt altijd de beste zijn en je verwacht dat ook van anderen
  • To-do lijstjes zijn heilig en je wilt altijd de controle
  • Je hebt een overdreven verantwoordelijkheidsgevoel
  • Je bent een echte denker en piekeraar
  • Je hebt last van uitstelgedrag
  • Je kunt moeilijk beslissingen nemen

Waar gaat het mis?

Bij perfectionisme gaat het er niet alleen om dat alles perfect moet zijn, maar dat het maken van fouten of mislukking absoluut vermeden moet worden. Dit zorgt ervoor dat een perfectionist zichzelf voortdurend tekort voelt schieten, en zich dus erg ongelukkig voelt. Wanneer een perfectionist er wél in slaagt om iets naar zijn / haar hoge eisen af te werken, voelt hij / zij geen tevredenheid of trots. Hij / zij heeft altijd het idee dat het nog beter kon en moest. 

Concluderend, het constante hoge eisen stellen in combinatie met  nooit tevreden of trots kunnen zijn, creëert een ongelukkig gevoel.

Hoe kan het anders?

Wat kun je doen om te werken aan je perfectionisme? Hier volgen 5 tips:

  1. Richt je meer op het proces dan op het doel: Wil je graag 5 kilo afvallen? Kijk dan niet alleen naar die weegschaal, maar wees iedere keer trots op jezelf als je bij een eetmoment weer een goede keuze hebt gemaakt. Het resultaat volgt dan vanzelf!
  2. Word je bewust van je kritische gedachten, de onderliggende reden waarom je zo perfectionistisch bent. Dit kan je doen door het bijhouden van een dagboekje waarin je wat meer afstand creëert tussen jezelf en je gedachten. Je kunt hiervoor de NiceDay app gebruiken.
  3. Vervang MOETEN door WILLEN. En kijk eens hoeveel je dan nog echt moet doen…
  4. Werk aan zelfacceptatie. Je bent goed zoals je bent. Je mag er zijn.
  5. Richt je op wat goed gaat: denk niet aan wat je nog allemaal moet doen, maar wel aan wat je al allemaal gedaan hebt. Want ook de kleinste stap in de goede richting, is een stap vooruit.

Iedere maand staat er een thema centraal bij NiceDay. De maand juli was dit het thema “een nieuwe fase”. Iedereen maakt grote veranderingen mee, of het nu gaat om het einde van een relatie, een nieuwe baan of het krijgen van een kind. De één vindt het geweldig om nieuwe uitdagingen aan te gaan, maar de ander heeft het er misschien wat moeilijker mee. Wil je hier graag meer over lezen? We hebben alle recent verschenen blogs voor je op een rijtje gezet: 

Grote veranderingen kunnen stress en angstgevoelens met zich meebrengen. We weten allemaal dat dit een groot effect kan hebben op onze mentale gezondheid, maar wist jij ook dat dit een effect kan hebben op je huid? Hoe dat werkt en wat je ertegen kunt doen lees je in deze blog.

De corona crisis brengt constant nieuwe veranderingen met zich mee, en om de zoveel tijd bevinden we ons in een nieuwe fase. Waar we in eerste instantie nauwelijks de deur uit mochten, lijkt ons leven volgens de nieuwe norm nu langzaamaan vorm te krijgen. Maar wat betekent dat voor fysieke aanrakingen? 

In deze eerste van twee blogs bespreekt Verpleegkundig Specialist GGZ Daniëlle Coenjaerts het gebruik van antidepressiva. Wat is het precies, hoe werkt het en wat betekent het voor jou als je dit gaat gebruiken? 

Anne is psycholoog en kampte met onzekerheid en sombere gevoelens. Zij was in het verleden al eens in behandeling geweest, maar begon tijdens de corona crisis met een online behandeling via NiceDay. In deze blog vertelt zij hoe ze dit heeft ervaren.

Verandering, nieuwe kansen of uitdagingen, nieuwe plekken: we vinden het vaak allemaal maar spannend. Maar waarom vinden we verandering eigenlijk zo spannend? NiceDay psycholoog Wouter bespreekt het in zijn blog.

Evy stond in de bloei van haar leven, maar kreeg plotseling te maken met iets wat zij nog nooit eerder had meegemaakt: zij kreeg een paniekaanval. Ze ging in behandeling bij NiceDay voor haar klachten en vertelt haar verhaal.

Elke dag biedt nieuwe kansen en mogelijkheden; er is altijd ruimte voor een nieuw begin! Maar hoe grijp je die kansen, hoe haal jij meer uit je leven? Hier vind je zes tips die je daarbij kunnen helpen.

Als je relatie verbroken is, wat staat je dan allemaal te wachten? Ook voor degene die het uitmaakt kan dit een angstige en stressvolle situatie zijn. Hoe pak je je leven op na een verbroken relatie? NiceDay psycholoog Sarah geeft je tips in haar blog.

In deze tweede blog van Verpleegkundig Specialist GGZ Daniëlle Coenjaerts, bespreekt zij wat het betekent om te stoppen met antidepressiva. Hoe pak je dit aan, wat kun je verwachten en wat betekent dit voor jou?

Corona heeft een groot effect op ons allemaal, en velen voelen dan ook dat we écht even een tijdje gedwongen stilstaan. Dat stilstaan heeft voor veel mensen gezorgd voor een verandering in hun gedrag: ze zijn bewuster gaan leven. NiceDay psycholoog Britt bespreekt het in haar blog.

Verandering, verlies of grote maatschappelijke problemen zoals de corona crisis zijn soms moeilijk te verwerken. Bij zo’n nieuwe fase kan acceptatie je helpen om beter om te gaan met de situatie. Lees meer in deze blog.

Voor veel mensen is de jaarwisseling het startsein voor een beter leven. Maar je kunt natuurlijk op elk moment in je leven beslissen dat het tijd is voor een nieuwe fase, bijvoorbeeld als het gaat om gezonder en bewuster leven. Belangrijk hierin is: maak een gewoonte van gezond leven. De volgende tips kunnen je daarbij op weg helpen!

Het grote ‘normaal’ bestaat niet meer. Er zijn heel veel verschillende manieren om invulling aan je leven te geven en er is geen standaard waaraan je moet voldoen. Het gaat steeds meer om het vinden van een ‘goede match’ dan om het doen van ‘iets goeds’.

De jaarwisseling wordt vaak gezien als een nieuw begin. In januari stromen de sportscholen vol en tijdschriften geven tips over hoe je het beste kunt afvallen. Wanneer je een nieuw jaar ingaat, start er gevoelsmatig een nieuwe fase waarin je met frisse energie je leven kunt omgooien. Nu kun je natuurlijk op elk moment in je leven beslissen dat het tijd is voor een nieuwe fase, bijvoorbeeld als het gaat om gezonder en bewuster leven. Belangrijk hierin is: maak een gewoonte van gezond leven. De volgende tips kunnen je daarbij op weg helpen!

Bewust eten

Misschien ga je elke avond na het avondeten op de bank zitten met Netflix, een kop koffie en koekje. Je denkt hier niet bewust over na; je pakt automatisch die rol koekjes wanneer je serie begint en je de geur van koffie ruikt. Dit heet ook wel een gewoonte, want zonder er echt bij na te denken pak je de koekjes. Om de simpele reden dat je dit altijd doet, je bent het gewend. 

Wanneer je je gedrag wilt veranderen, moet je jezelf nieuwe gewoontes aanleren die je op lange termijn ook makkelijk kunt volhouden. Neem het Netflix voorbeeld; je wilt minder koek eten, dus in eerste instantie ga je hier bewust over nadenken. Wanneer je serie begint, pak je alleen een kop koffie en laat je de koek in de keukenkast staan. Als je dit heel bewust blijft herhalen, zal je uiteindelijk merken dat het een nieuwe gewoonte is geworden en dat je niet eens meer aan de koek denkt.

Je kunt beginnen door bewust na te denken over je eetgewoontes. Hoe ziet jouw eetpatroon eruit en waar is ruimte voor verbetering? Als inspiratie kun je de volgende tips gebruiken:

  • Vervang frisdrank door water, thee en zwarte koffie.
  • Eet kleinere porties.
  • Doe bewust boodschappen: maak bijvoorbeeld vooraf een plan wat je gaat halen en wijk daar niet vanaf. Zo voorkom dat je met onnodige snacks thuiskomt.
  • Probeer minder te snacken. Het is een fabel dat je je stofwisseling op gang moet houden. Vooral ‘s avonds na het eten heeft je lichaam rust nodig en heeft het geen zin om nog te gaan snacken, tenzij je bijvoorbeeld gesport hebt.
  • Geniet van eten. Maak er een fijn moment van door bijvoorbeeld uitgebreid te koken, laat je inspireren door nieuwe recepten en geniet ook van uit eten gaan en een wijntje drinken. Als je basis gezond is, kan het zeker geen kwaad om uit eten te gaan. Sterker nog: dit doet je alleen maar goed!

Als je weet wat je wilt veranderen, kan je stapsgewijs te werk gaan door elke keer een nieuwe verandering door te voeren. Geef jezelf de tijd om te wennen aan nieuwe gewoontes. Elke verandering is er een in de goede richting! Nieuwe en gezonde gewoontes zullen zorgen voor een gezondere mindset op lange termijn.

Bewegen

Voor bewegen geldt hetzelfde trucje als voor eten. Je kunt jezelf ook aanleren om meer te bewegen. Werk je achter de computer; maak een wandeling in je pauze. Neem je de bus naar je werk; stap een paar haltes eerder uit en loop een stukje. Heb je je kinderen naar school gebracht; loop een rondje om voordat je naar huis gaat. Heb je ‘s avonds nog geen stap gezet; maak een avondwandeling. 

Als je meer gaat wandelen, zul je merken dat je lichaam hier aan went en je je er fitter door gaat voelen! Het kan motiverend werken door je stappen bij te houden en een doel voor jezelf op te stellen. Stappentellers zitten vaak op je telefoon of zijn te downloaden via een app. Je kunt je stappen ook bijhouden via de NiceDay app!

Naast je dagelijkse beweging is het ook goed om te sporten. Door sporten maak je endorfine aan en dit geeft je een blij gevoel. Daarnaast is sporten ook een moment voor jezelf. 

Omgeving

Tot slot, het is belangrijk dat je omgeving je steunt in je keuzes. Probeer je maar eens voor te stellen dat je niet wilt snacken, maar je huis vol ligt met chocolade en chips. Wil je serieus je leven veranderen, dan is het belangrijk dat je dit ook met je (nabije) omgeving bespreekt. Zo kunnen zij je steunen in de keuzes die je maakt en rekening met je houden. 

We zijn alweer over de helft van een bizar ingrijpend jaar. Het is vreemd om te beseffen dat er inmiddels 7 maanden voorbij zijn; voor mijn gevoel bevinden we ons nog ergens in februari. Dat er minder besef van tijd is, is niet vreemd. Het is niemand ontgaan dat we, met bijna 8 miljard mensen, écht even stilstonden en nog steeds niet helemaal op gang zijn gekomen. Dat gedwongen stilstaan heeft toch een effect en veel mensen merken een verandering in hun gedrag; ze zijn bewuster gaan leven. 

2020 is cancelled

In het begin van de corona tijd kwam ik vaak quotes als “2020 is cancelled” tegen. In eerste instantie kon ook ik mij daarin vinden: we konden geplande vakanties en festivals op onze buik schrijven. Een bruiloft gepland? Wacht nog maar even met het ja-woord geven. Bovendien was het bijna onmogelijk om afscheid te nemen van dierbaren en mochten we zelfs niet op bezoek bij zieken en ouderen. Dit opgesomd te hebben, is het niet vreemd dat veel mensen het gevoel hadden dat 2020 gecancelled is. 

Nieuw leven

Naarmate de weken verstreken en ik gewend was aan de nieuwe situatie, merkte ik dat ik anders naar ons “nieuwe leven” ben gaan kijken. Dit gevoel leeft onder meer mensen, op internet kwam ik namelijk de volgende tekst tegen: 

“What if 2020 isn’t cancelled? What if 2020 is the year we’ve been waiting for? A year so uncomfortable, so painful, so scary, so raw – that it forces us to grow. A year that screams so loud, finally awakening us from our ignorant slumber. A year we finally accept the need for change. Declare change. Work for change. Become the change. A year we finally band together, instead of pushing each other further apart. 2020 isn’t cancelled, but rather the most important year of them all.”

Bovenstaande tekst zette mij aan het denken. Eerst leken we stil te staan, maar nu zie ik in dat het ook een periode is waarin we veel over onszelf leren. Natuurlijk is het soms zwaar, en gevoelens van onmacht, wanhoop en onzekerheid zijn in overvloed aanwezig. Maar 2020 heeft ons ook wat goeds gebracht: het heeft ons laten inzien wat en wie er daadwerkelijk toe doet. 

Bewuster leven

De kans bestaat dat je door deze pandemie bewust bent geworden van je onbewuste automatische gedragingen en gedachten. We zijn bewuster naar onszelf, onze omgeving en onze tijd gaan kijken. Misschien zie je nu dat je je agenda op een andere manier kan indelen. Of misschien besef je je dat je meer tijd had kunnen besteden aan vrienden en familie. Nu alles wat meer normaal wordt, vraag je jezelf wellicht af: wil ik wel weer terug naar het ‘normale’, of wil ik liever een andere norm hanteren? Misschien wil je bewuster leven: meer stil staan bij het hier en nu. Ik help je graag op weg met enkele tips. 

1. Maak een plan

Blok bewust momenten in je agenda zodat je tijd vrij hebt om iets leuks te ondernemen met de mensen die belangrijk voor je zijn. Daarnaast is het belangrijk om momenten van ontspanning in te plannen. Waar krijg jij energie van? Wat heb jij altijd al willen doen maar stelde je telkens uit vanwege je drukke agenda? 

2. Sta even stil

Momenten van zelfreflectie zijn ontzettend belangrijk als het gaat om bewuster leven. Probeer elke dag (10 minuten is al voldoende) een momentje te nemen om stil te staan bij wat je denkt, hoe je je voelt en wat er om je heen gebeurt. Probeer jezelf echt terug te brengen naar het hier en nu. Dat is tenslotte alles wat we hebben, nu! 

3. Stel grenzen

Maak je grenzen kenbaar en probeer je ook aan deze grenzen te houden. Het is meer dan oké om aan te geven dat je wat langer de tijd nodig hebt, en het is ook oké om nee te zeggen. Nee zeggen is een vorm van respect hebben voor je eigen grenzen. Je kan ook nee zeggen en vervolgens met een alternatief komen zoals: “Nee, dat gaat vandaag niet lukken, maar morgen kan ik je wel helpen!”. 

Bewust leven is niet gemakkelijk, maar je kan het jezelf wel gemakkelijk maken middels de NiceDay app! Zet bijvoorbeeld een aantal reminders (‘s ochtends en ‘s avonds) aan die jou eraan herinneren om je te aandacht te richten op het hier en nu. Download de app gemakkelijk en gratis via de App Store of Google Play Store.