Soms denk je dat bepaald gedrag belangrijke voordelen heeft. Dit houdt het gedrag in stand. Maar is het wel zo dat er zoveel voordelen zijn? Zie je misschien de nadelen over het hoofd? Bijvoorbeeld: iemand die perfectionistisch is denkt misschien dat hij of zij niet zal falen of wordt afgewezen als hij of zij altijd alles perfect doet, maar diegene ziet waarschijnlijk niet in dat deze leefregel op de lange termijn uitputtend is en dat je nooit iedereen tevreden kan houden.  

Met een kosten-batenanalyse maak je voor jezelf duidelijk wat de werkelijke voor- en nadelen van het gedrag zijn. Dit geeft inzicht en werkt motiverend. In deze blog lees je hoe je een kosten-batenanalyse maakt! 

Wat is een kosten-batenanalyse?

Een kosten-batenanalyse is een schematisch overzicht van de voordelen en nadelen van een bepaalde keuze, opvatting, strategie of afweging. Je brengt in kaart wat de werkelijke voor- en nadelen zijn op de korte en lange termijn. Dit is belangrijk omdat we vaak geneigd te zijn om alleen naar de voordelen van bepaald gedrag te kijken, of alleen naar de korte termijn effecten. Deze verschillen vaak van de lange termijn effecten.

Waar gebruik je het voor? 

De voor- en nadelen die je in de analyse noteert, kunnen jou helpen inzicht te geven in de effecten of gevolgen van bepaald gedrag. Het kan je helpen om keuzes te maken of om verandering in gang te zetten. Ook kun je het overzicht regelmatig bekijken om gemotiveerd te blijven! 

Aan de slag

Heb jij iets waarmee je worstelt? Maak er eens een kosten-batenanalyse van. Schrijf de twee opties naast elkaar. Dit kan een bepaalde keuze zijn (bijvoorbeeld wel of niet in therapie gaan) of een bepaalde opvatting (“wees altijd perfect” tegenover “oke is ook goed genoeg”). Schrijf voor elke optie op wat het je kost (kosten) en wat het je oplevert (baten) op de korte termijn en op de lange termijn. Denk hierbij aan de gevolgen voor jezelf, voor je omgeving, voor je toekomst etcetera.

Hieronder zie je een voorbeeld van een kosten-batenanalyse bij de keuze om wel of niet in therapie te gaan:

kosten baten niet in therapie gaan

Bekijk of de analyse jou inzicht geeft in je gedrag. Welke keuze kun je nu het beste nemen? Welke conclusie kun je vormen op basis van deze analyse? Kijk je nu anders naar jouw situatie? Heeft het je geholpen? Schrijf jouw ervaringen op in de NiceDay App en kijk er regelmatig naar terug. Zet jij een verandering in gang?