Zijn extra vitamines noodzakelijk?
Het gebruik van vitaminepreparaten wordt steeds hoger in Nederland. Zo blijkt uit een Voedselconsumptiepeiling van het RIVM dat bijna 60% van de volwassenen in de periode 2019-2021 een voedingssupplement heeft gebruikt, dat is zo’n 10 procent hoger dan in de periode 2012-2016. (VCP/Leefstijlmonitor, RIVM, 2012-2016; 2019-2021). De meest gebruikte supplementen zijn vitamine D, multivitaminen, vitamine C en magnesium. (CBS, 2023). Maar is het slikken van extra vitamines echt noodzakelijk?
Functie van vitamines
Vitamines hebben allerlei functies, de belangrijkste functie, voor de meeste vitamines, is dat ze een bijdrage leveren aan de gezondheid. De meesten versterken namelijk ook het immuunsysteem. Het immuunsysteem of afweersysteem is het verdedigingssysteem van het lichaam tegen ziektes. Het doel is zowel interne als externe ziekteverwekkers te bestrijden. De Latijnse term “immunis” betekent vrijgesteld, verwijzend naar bescherming tegen indringers van buiten. Naast de bescherming tegen virussen, bacteriën, schimmels en parasieten wordt het immuunsysteem ook ingezet om afvalstoffen of zieke lichaamscellen zoals kankercellen op te ruimen. Veel vitamines dragen bij aan het immuunsysteem.
Wat adviseert het Voedingscentrum?
Als je gezond en gevarieerd eet, heb je geen extra vitamines nodig, aldus het Voedingscentrum.
Echter, er zijn enkele groepen waarvoor extra vitamines wel zijn geadviseerd, zoals vitamine D voor zwangere vrouwen, jonge kinderen, ouderen, mensen met een getinte huid, mensen die weinig buiten komen of hun huid bedekken. Verder is bijvoorbeeld voor zwangere vrouwen het advies om, tijdens de zwangerschap (maar eigenlijk ook al als je actief bezig bent met je kinderwens), foliumzuur extra in te nemen. En voor vitamine B12 voor veganisten (Brink, Breedveld en Peters, 2023). Daarnaast zijn er groepen waarvoor aanvulling met een multivitaminen- of mineralensupplement goed kan zijn, maar waarvoor geen officieel advies bestaat, zoals ouderen die weinig eten, mensen die eenzijdig eten en mensen die een extreem afvaldieet volgen (Voedingscentrum, 2023c), (CBS, 2023).
Te veel aan vitamines
Ondanks de goede functies van vitamines, kan een te veel aan vitamines ook schadelijk zijn (Voedingscentrum, 2023d). In Nederland gelden strenge eisen aan de concentratie van bepaalde stoffen in voedingssupplementen. Zo dus ook bij vitaminesupplementen. Overdosering kan nog wel optreden wanneer men op eigen initiatief verschillende supplementen naast elkaar gebruikt. (CBS, 2023).
Wat nu te doen? Eet gezond en gevarieerd
Eet dagelijks volgens de schijf van vijf en een goede start is gemaakt!
De volgende tabel geeft aan hoe vaak je per week iets ongezonds mag eten: 3 keer per week iets kleins zoals koekje of een snoepje. Daarnaast mag je 3 keer per week iets groots zoals een frikandel, een gebakje of een schaaltje vla.