In de hectiek van alledag valt het niet altijd mee om de juiste prioriteiten te stellen. Hoe vaak gaat er wel niet een week voorbij zonder dat je weer eens met die oude vriend hebt afgesproken of zonder een avond rust voor jezelf? Hoe drukker we het hebben, hoe groter de noodzaak om prioriteiten te stellen en keuzes te maken. Maar hoe stel je prioriteiten?
Belangrijk/urgent principe
Een handige tool bij het bepalen van prioriteiten is het kwadrant belangrijk- urgent. Dit kwadrant is afgeleid van de uitspraak van D. Eisenhower: ‘urgente zaken zijn zelden belangrijk en belangrijke zaken zijn zelden urgent. Het model wordt veel gebruikt binnen time-management.
Hoe werkt dit kwadrant?
Het kwadrant kijkt naar wat belangrijk is en wat urgent is. Belangrijke taken zijn de taken die waardevol of noodzakelijk zijn om te doen. Niet-belangrijke taken zijn misschien wel leuk om te doen (denk aan het spelen van een spelletje op je telefoon), maar geven geen problemen wanneer ze niet gedaan worden. Urgent betekent dat iets dringend is en op de korte termijn gedaan moet worden. Niet-urgente zaken kunnen nog wel even wachten.
Op basis hiervan kun je taken indelen in de volgende categorieën:
- Belangrijk-urgent: deze taken hebben voorrang,omdat ze zowel belangrijk als dringend zijn. Het zijn deadlines of crisissituaties, waarvoor je nu in actie moet komen. Bijvoorbeeld je zieke kind ophalen van school of een klusjesman bellen voor je kapotte CV-ketel.
- Belangrijk-niet urgent: de taken die op de wat langere termijn belangrijk zijn en waar je voldoende tijd aan wilt besteden. Denk aan het afspreken met die vriend(in) of het goed voorbereiden van een sollicitatiegesprek. Handig dus om deze in te plannen!
- Niet belangrijk-urgent: dit zijn taken die nu gedaan kunnen worden, maar (voor jou) niet belangrijk zijn. Bijvoorbeeld het bijwonen van een onbelangrijke vergadering of het invullen van een marketing-onderzoek. Tip: sla dit over of vraag een ander om het te doen.
- Niet belangrijk-niet urgent: dit zijn de ‘tijdvreters’. De taken die geen deadline hebben en ook helemaal niet belangrijk zijn om te doen. Denk aan youtube-filmpjes kijken of blijven kletsen met een collega. Hierop valt veel winst te boeken!
Nog meer tips
Hieronder geef ik je nog meer tips om prioriteiten te stellen:
- Plan iedere dag een vast moment in om prioriteiten te stellen. Dit hoeft niet lang te zijn; 10 minuten kan al voldoende zijn. Maak een takenlijstje en bepaal wat prioriteit heeft. Het begin van je dag kan een prettig moment zijn, maar ook aan het einde van je dag kan het fijn zijn om een overzicht te creëren van wat er nog ligt.
- Gebruik een vaste plek om je prioriteiten bij te houden. Gebruik geen losse papiertjes, maar kies voor bijvoorbeeld een to-do boekje, een whiteboard of een excel-bestand. Het geeft rust in je hoofd wanneer je weet dat je taken ergens staan opgeschreven.
- Houd het simpel en overzichtelijk. Hoe uitgebreider en gedetailleerder je takenlijst, hoe overzichtelijker en dus hoe moeilijker om jezelf eraan te houden. Gebruik kleurtjes om aan te geven welke taken prioriteit hebben en welke nog even kunnen wachten.
- Zet ook leuke en ontspannende activiteiten op je lijst! Deze zijn namelijk ook belangrijk!
Wil jij hulp bij het prioriteiten stellen? Een psycholoog van PsyQ kan je online helpen.
Zit je hoofd ‘vol’, heb je een te lange to do-lijst of het gevoel dat alles te veel wordt? Er is een techniek om heel makkelijk prioriteiten te stellen. Je hoeft jezelf maar 1 simpele vraag te stellen: moet ik dit nu doen?
Stel deze vraag niet klakkeloos, maar op vijf verschillende manieren. Elke keer leg je de klemtoon op één van de vijf woorden. De betekenis van de vraag (en daarmee het antwoord) verandert als je de nadruk op een ander woord legt:
- MOET ik dat nu doen?
- Moet IK dat nu doen?
- Moet ik DIT nu doen?
- Moet ik dat NU doen?
- Moet ik dat nu DOEN?
Merk je het al verandering in je gedachten over je to do’s?
MOET ik dat nu doen? Of hoef je het helemaal niet te doen? Is het een moetje of is het iets dat je graag wilt doen? Heb je dit jezelf opgelegd of je laten opleggen? Kan je het misschien schrappen?
Moet IK dat nu doen? Moet je deze taak doen? Of zou een collega, familielid of partner dit ook heel goed kunnen doen? Kan je dit ook overlaten aan iemand anders? Een taak delegeren kan soms juist beter zijn. Bijvoorbeeld omdat jij er zelf niet goed in bent, omdat je weinig tijd hebt of omdat er geen plezier aan beleefd.
Moet ik DIT nu doen? Wat moet er werkelijk gedaan worden? Zou je liever iets anders willen doen? Is dit echt de verstandigste besteding van je tijd en aandacht op dit moment?
Moet ik dat NU doen? Is het een taak die nog even kan wachten? Heeft het echt zo’n prioriteit? Zijn er andere zaken die nu je aandacht verdienen? Kom je met wat je nu aan het doen bent een stapje dichter bij je droomleven?
Moet ik dit nu DOEN? Of moet je dit juist laten?
Heb je al deze vragen beantwoord met een ‘nee’? Dan is jezelf druk maken nergens voor nodig. Je kunt het dan beter delegeren, negeren of desnoods inplannen voor een later moment. Probeer het eens! Je zult direct merken dat het meer ‘lucht’ geeft in je hoofd.
Hulp nodig?
Wil je meer hulp bij het stellen van prioriteiten of bij het maken van keuzes? Een psycholoog van NiceDay kan je helpen. Je kunt direct aan de slag.
Iedereen wil gelukkig zijn. Geluk is echter een abstract begrip dat door iedereen anders geïnterpreteerd kan worden. Iemand kan gelukkig zijn door bijvoorbeeld tijd door te brengen met familie of vrienden, de ander ziet geluk in het binnenhalen van zijn droombaan of door veel geld te verdienen. Toch laat onderzoek zien dat er een aantal overeenkomsten zijn die je kunnen helpen in het bereiken van geluk. Onderzoekers hebben deze overeenkomsten in sleutels vertaald. Wat zijn deze sleutels tot geluk? We bespreken er een aantal in dit artikel.
Neem verantwoordelijkheid
De eerste sleutel tot geluk, is je realiseren dat jij de controle hebt over jouw geluk. Geluk iets is wat vanuit jezelf moet komen. Het is belangrijk om verantwoordelijkheid te nemen voor jouw geluk en hier ook aan te werken. Ga voor jezelf na waar jij gelukkig van wordt of wat je wil bereiken. Stel vervolgens concrete doelen op hoe je dit kunt bereiken of hoe je dichterbij jouw doelen kunt komen. Sommige doelen zijn niet gelijk haalbaar, maar zijn wel iets waar je stap voor stap naartoe kunt werken.
Zorg hierbij dat je effectief omgaat met de tijd die je hebt. Onderzoek laat namelijk zien dat goede timemanagement stress verlaagd en bijdraagt aan een betere kwaliteit van leven (Misra,2000; Wang, 2011). Veel mensen hebben namelijk de neiging om zaken uit te stellen of te lang tijd te verspelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het bingewatchen van series op Netflix of het uitstellen van een opdracht. Deze tijdverspillers zijn niet altijd erg, maar kunnen er wel voor zorgen dat we onze lange termijn doelen niet halen, wat als gevolg stress, angsten en zorgen oplevert. Door doelen te stellen blijf je jezelf uitdagen en leer je nieuwe dingen bij.
Wees vriendelijk
Wie goed doet, goed ontmoet. Dit is een gezegde wat betekent dat wie goede dingen doet voor andere mensen soms ook goede dingen terug kan verwachten. Dit wordt bevestigd door onderzoek. Uit onderzoek blijkt namelijk dat vriendelijk zijn niet alleen goed is voor anderen, maar ook voor jezelf. Vriendelijkheid zorgt voor verbinding met andere mensen en vertrouwen in andere mensen. Dit is op zijn beurt weer goed voor jouw geluk, gemoedstoestand en jouw zelf evaluatie (Tkach, 2006).
Wees dankbaar
Dankbaarheid zorgt ervoor dat men zich meer focust op positieve emoties. Iets wat veel van ons te weinig doen omdat we de neiging hebben om dingen die goed gaan voor lief te nemen en te focussen op zaken die misgaan in ons dagelijks leven. Dit is gedeeltelijk ook logisch, omdat je op deze manier fouten wil voorkomen in de toekomst. Het gevolg is echter wel dat mooie dingen in het leven aan ons voorbij kunnen gaan op deze manier, doordat we er geen aandacht aan besteden.
Het zijn niet gelukkige mensen die dankbaar zijn, maar het zijn dankbare mensen die gelukkig zijn.
Zorg voor je lichaam, dan zorgt het lichaam voor jou
Het lichaam en de geest staan in verbinding. Onderzoek laat dan ook zien dat een gezond lichaam met voldoende beweging bijdraagt aan een betere gemoedstoestand. Uit een metastudie van Martinsen (2005) komt zelfs naar voren dat de effecten van bewegingstherapie gelijkwaardig zijn aan die van antidepressiva voor de behandeling van lichte en milde vormen van depressie. Daarnaast is het belangrijk om gezond te eten, voldoende buiten te komen en om lichaam en geest rust te geven met voldoende slaap. Als je hier meer rekening mee houdt zal dit zich terugbetalen in de vorm van een betere mentale gesteldheid.