Verlies treedt in verschillende vormen en kleuren op en begeleidt ons gedurende ons leven, maar het kan ontzettend moeilijk zijn om te verwerken. Hoe ga je om met verlies?   

Wanneer rouw je?

Mensen denken vaak dat je alleen maar rouwt als iemand is overleden, maar wist je dat een verhuizing een van de meest stressvolle gebeurtenissen is voor mensen? Je neemt immers afscheid van een vertrouwde omgeving en veel herinneringen. Nieuwe levensfases worden vaak begeleidt door verlieservaringen en elke verlieservaring vraagt om haar eigen rouwproces. Rouwen doe je dus niet alleen maar na het overlijden van een geliefde, maar ook: 

• Na het uitgaan van een relatie (ook liefdesverdriet is een vorm van rouwen)
• Na bepaalde levensfases, denk aan de overgang van je middelbare school naar je opleiding, als je verhuist of voor het eerst aan werk begint 
• Als je verandert van werkplek, helemaal als het niet jouw beslissing was of als je na jaren van werken met pensioen gaat 
• Bij het beëindigen van een vriendschap
• Bij het overlijden van een geliefde, dat kan een miskraam zijn, het overlijden van jouw huisdier of een geliefd mens

Wat is rouw?

Technisch gesproken is rouw emotionele stress die je ervaart als je verlies meemaakt. Het is een universeel verschijnsel en onderdeel van ons leven – net zoals andere emoties zoals blijdschap, boosheid of angst. Rouw kun je in alle culturen vinden, hoe het uitgedrukt wordt verschilt echter per groep. Hier kunnen ook bepaalde tradities bij horen. Bij sommigen speelt religie een grote rol, bij anderen gaat het vooral om rouwen in een groep, of is het juist iets wat je alleen doet. Denk er eens over na, hoe wordt in jouw familie, binnen jouw religieuze of culturele gemeenschap omgegaan met verlies? 

Hoe ga je om met verlies?

Laten we vooropstellen dat er geen góede manier van rouwen is;  dit is een heel individueel proces. Deze stappen kunnen je erbij helpen: 

• Probeer deze ervaring onderdeel te laten worden van jouw levensverhaal; als je dusdanig intense gevoelens voor iets hebt gehad dat je erom gaat rouwen, is het niet realistisch om te verwachten dat je er “overheen” gaat komen en het gaat vergeten. De verlieservaring zal altijd een onderdeel van je leven zijn; probeer te bedenken welke plek het verlies in je leven in gaat nemen. Dat geldt ook voor mensen die zijn overleden; op welke manier wil je hun gedenken? 
• Alles komt harder binnen voor mensen die aan het rouwen zijn; dus schroom niet om plannen last minute te cancellen als het nodig is, vraag om ruimte of steun als je er behoefte aan hebt, plan je dagen minder vol en geef ook op school of op werk aan als je hiermee te maken krijgt. Gun jezelf rust en ruimte voor dit proces. 
• Er is geen ideaal tijdspad, er is geen handleiding voor rouwen en geen afgebakend tijdspad of vooraf gedefinieerde stappen die je moet gaan doorlopen. Soms zal het heel zwaar voelen en op andere momenten weer lichter, alles is oké.
• Het is een individueel proces, dus vergelijk je niet met anderen. Anderen drukken hun gevoelens op een andere manier uit, luister vooral naar jezelf. Er is geen goed of fout, probeer je eigen weg te vinden en luister vooral naar wat jij nodig hebt. 

Professionele hulp

Rouwen om verlies is iets wat heel natuurlijk is en ons allemaal gaat overkomen. Probeer vooral dicht bij jezelf te blijven, er is geen goed of fout. Vraag om steun, maar ook om ruimte als je het nodig hebt. Ga jij op dit moment door een periode van rouw en zou je het fijn vinden om hier professionele hulp bij te krijgen? Ga naar je huisarts voor een doorverwijzing, of klik hier voor meer informatie over een behandeling via NiceDay. 

Meer lezen over rouw? Klik dan hier.

In Nederland zijn ongeveer 384.000 mensen werkloos. Werkloos zijn betekent dat je bij de beroepsbevolking hoort, maar op dit moment niet werkt. Je baan verliezen kan vele redenen hebben en helaas zijn veel mensen dankzij de coronacrisis hun baan kwijtgeraakt. Werkloos raken heeft grote gevolgen voor je leven, zowel praktisch in je dagelijkse leven als emotioneel.

Praktische gevolgen

Wanneer je je werk verliest, verlies je ook je inkomen. Meestal heb je dan recht op een uitkering, maar dat is afhankelijk van jouw situatie. Zodra je een uitkering aanvraagt krijg je in Nederland te maken met het UWV. UWV staat voor Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen. Zij zorgen voor de uitvoering van werknemersverzekeringen zoals de WW, WIA, WAO, WAZ, Wazo en de Ziektewet. Ook kan het zijn dat je via het UWV in een re-integratietraject terecht komt of dat je recht hebt op scholing. Wanneer je geen recht (meer) hebt op een uitkering via het UWV, dan kom je terecht bij de gemeente voor een bijstandsuitkering.

Emotionele gevolgen

Werken is zoveel meer dan geld verdienen! Het geeft ritme, structuur en een doel in je leven. Daarnaast kan werken je het gevoel geven gewaardeerd te worden en dat heeft weer invloed op je zelfvertrouwen. Werk je niet, dan kan je het gevoel hebben dat je er niet meer bij hoort en niet meer meedraait in de samenleving. Ook kan je de structuur van dagelijks iets te doen hebben gaan missen en kan je stress ervaren van het missen van inkomen. Het is dus niet raar als je je niet goed voelt na het verliezen van je baan.

Rouwen om je baan

Het verliezen van je baan roept zoveel verschillende emoties op; teleurstelling, frustratie, verdriet en boosheid bijvoorbeeld. De volgende vijf stadia van verlies kunnen je helpen om deze gevoelens beter te begrijpen:

1. Ontkenning

Wanneer je weet dat je ontslagen gaat worden, wil je het in de eerste fase misschien nog niet onder ogen zien. 

“Dit kan toch niet waar zijn?“

1. Boosheid

Misschien ben je boos op je baas, je collega’s of op de situatie in het algemeen. Wanneer je je baan verliest door onmacht (zoals corona), kun je boosheid ervaren vanwege de situatie en vanwege het feit dat jij daarvan de dupe bent.

“Waarom overkomt mij dit?!”

1. Onderhandelen

Je wilt op zoek gaan naar mogelijkheden om het verlies van je baan tegen te houden; bijvoorbeeld door naar de vakbond of rechter te stappen.

“Ik ga er alles aan doen om mijn baan te behouden!“

1. Depressie

Op een bepaald moment ben je bewust van het feit dat je je baan echt kwijt bent. In deze fase kunnen er gevoelens van depressie en stress ontstaan.

“Hoe kom ik ooit aan een nieuwe baan?“

1. Acceptatie

In deze fase heb je geaccepteerd dat je je baan kwijt bent en ontstaat er weer ruimte om je op nieuwe mogelijkheden te richten. Die nieuwe mogelijkheden geven nieuwe energie, je gaat ervoor!

Tips om baanverlies te verwerken

• Sta stil bij je verdriet. Een baan is er niet alleen om geld te verdienen, er komt veel meer bij kijken. Zo doe je via je werk sociale contacten op en brengt het structuur in je leven. De emoties die komen kijken bij het verliezen van een baan zijn dus heel normaal: je verliest nogal wat. Het is goed om hierbij stil te staan en deze gevoelens niet weg te drukken.
• Deel je gevoelens met mensen die dichtbij je staan, zoals familie of goede vrienden. Het is fijn als je omgeving je begrijpt en rekening houdt met je gevoelens. Als sommige mensen je niet de troost bieden die je verwacht, blijf daar dan niet in hangen, maar zoek je steun bij anderen.
• Je bent zeker niet de enige niet die dit meemaakt. Misschien ken je anderen kent die in hetzelfde schuitje zitten of hebben gezeten. Praat erover met elkaar, de herkenning kan je helpen. 
• Ga je verder solliciteren? Probeer je dan goed voor te bereiden en zoek naar tips online die je hierbij kunnen helpen.

Therapie

Ervaar je veel negatieve gevoelens door het verliezen van je baan, dan kan je hier professionele hulp voor zoeken. Een psycholoog kan je helpen om stil te staan bij de negatieve emoties die kunnen ontstaan doordat je werkloos bent geraakt. Ook kan je met je psycholoog werken aan je zelfbeeld en inzicht krijgen in je sterke kanten. Klik hier voor meer informatie over online hulp via NiceDay.