In situaties waar je je best moet doen of waarbij je je zorgen maakt over je eigen kunnen, kan ‘faalangst’ opspelen. Spreken voor een groep, een presentatie geven, een sportcompetitie, een examen afleggen of zelfs seks kunnen faalangst veroorzaken. Wanneer je in deze stressvolle situatie terecht komt, reageert jouw lichaam alsof het in een gevaarlijke situatie verkeert, het gaat in de ‘vecht- of vluchtmodus’. Dit veroorzaakt symptomen zoals verhoogde ademhaling, verhoogde hartslag, bezwete handen en rillingen. Wanneer de angst overweldigend is kan dit jouw prestaties beïnvloeden. 

Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 40% van de Amerikanen last heeft van enige mate van faalangst en uit een onderzoek onder Nederlandse studenten bleek dat 24% van alle studenten last had van een vorm van faalangst. Je bent dus zeker niet de enige met faalangst!

Faalangst kan je belemmeren in je carrière en het kan je zelfvertrouwen aantasten. Het overwinnen van je faalangst kan enorm krachtig zijn. Het zal je zelfvertrouwen vergroten. Maar hoe overwin je faalangst? 

Wat kan jij doen bij faalangst?

• Leid jezelf af. De ergste angst is meestal vlak voor de prestatie. Houd jezelf bezig, zodat je er niet te veel over nadenkt. Er zijn ook veel ontspanningstechnieken die je kunt gebruiken om kalm te blijven. En bedenk dat  dat de angst meestal snel verdwijnt als je eenmaal bent begonnen.
• Oefen! Als je goed hebt geoefend zal het, ondanks je zenuwen, meestal automatisch goed gaan. Probeer te oefenen in een vergelijkbare situatie. Het zal je helpen om je meer op jouw gemak te voelen en vertrouwd te raken met de druk wanneer je echt moet presteren.
• Blijf positief. Focus je niet op het negatieve, maar probeer jezelf het succes en het gevoel na de prestatie goed voor te stellen. Ga niet mee met je twijfels maar probeer voor iedere negatieve gedachten een positieve gedachten te bedenken. Daag je gedachten uit.
• Mindfulness oefenen. Probeer je te concentreren op de prestatie zelf. Mindfulness houdt in dat je in het moment leeft en negatieve gedachten en gevoelens opzij zet. Bijvoorbeeld tijdens seks betekent dat je je moet concentreren op de plezierige sensaties en positieve emoties, zoals opwinding en intimiteit. 
• Verminder de consumptie van cafeïne en suiker. Cafeïne en suiker kunnen onze angst vergroten en daarom is het goed om deze te vermijden voor een prestatie waar je nerveus over bent. Eet een paar uur ervoor een gezonde, vullende maaltijd zodat je geen honger krijgt en voldoende energie hebt.

Worstel je met faalangst? Aarzel niet om professionele hulp te zoeken. Wij zijn er om je te helpen.

Afgelopen zondag was het dan zo ver. Mijn verjaardag. De 30, de big 3-0, de dirty thirty. En de hele week werd mij door verschillende mensen gevraagd hoe erg ik het vond. Of ik ermee zat dat ik dertig werd. En eigenlijk vond ik dat een heel rare vraag.

Verjaardagen

Ik vierde als klein meisje regelmatig mijn verjaardag. Altijd leuk om overladen te worden met cadeau’s en je vriendinnetjes te zien. Maar erna ging het bergafwaarts. Door het pesten op school wilde ik het niet meer vieren en als mensen  je laten zitten wordt het er ook niet beter op. Dus na teleurstellingen stop je er gewoon maar mee. Familie kwam vaak een bakkie koffie drinken en dan haalde ik gebak. Maar vieren? Daar begon ik echt niet meer aan.

Naar verjaardagen toe gaan wilde ik de afgelopen jaren ook eigenlijk niet meer. Mensen die ik niet kende en ik zat niet lekker in mijn vel. Nee, verjaardagen waren niet meer aan mij besteed.

Mindset

Ik zat middenin mijn therapie toen ik besloot toch weer naar een verjaardag te gaan. Mijn beste vriendin was jarig en ik dacht: Waarom niet? Ik was nog vreselijk onzeker over wie ik was en hoe ik eruit zag, maar probeerde ook uit mijn privé bubbel te stappen en grenzen te verleggen.

Deze avond zal ik nooit vergeten, hier leerde ik mijn huidige partner kennen. En wat is daar nu eigenlijk speciaal aan? Mijn lief haat verjaardagen. En dat uit de grond van zijn hart. Vrijwel niemand weet wanneer hij jarig is, als ik een cadeau koop hebben we, bij wijze van, ruzie. Gelukkig maakt hij voor enkele vrienden een uitzondering. En ja, gelukkig was hij er afgelopen zondag ook gewoon bij!

Open en eerlijk

Dit was ik bij de verjaardagen die ik het afgelopen jaar heb gehad. Ik zei van te voren dat ik het lastig vond, omdat er veel onbekenden zouden komen. Maar dit heeft mij zeker geholpen om leuke avonden te hebben. Hierdoor werd ik ook heel enthousiast over mijn eigen verjaardag. Ik bestelde mijn taart, maar daarna werd ik bang. Zou iedereen wel komen? Of laten ze me weer in de steek?

D-day!

Het begon geweldig. Mijn moeder had alles versiert, ik kreeg mijn cadeau en de taart stond in de koelkast. Mijn moeder vraagt me: “Wat ben je stil? “Ja, zenuwen… Maar zodra de eersten voor de deur stonden viel dat weg. Ik had er zin in.

Nee, ik vind het niet erg dat ik de dertig heb bereikt. Waarom? We willen toch allemaal oud worden? Natuurlijk klinkt het nu even raar, de twintig uit en de dertig in. Maar ik krijg nu niet echt de kriebels. Ik ben gelukkig, doe de opleiding die ik leuk vind en heb nog een hele toekomst voor me. Snap ik het dat mensen bang zijn als ze ouder worden? Ja! Maar om daar nu al mee te beginnen? Nee, je moet genieten. Mijn partner is 11 jaar ouder dan dat ik ben, daardoor voel ik mij in ieder geval al een stuk jonger!

Het nummer van deze week: Robyn met Keep this fire burning. Een heerlijk nummer en vroeger al heel vaak gedraaid. Als je hem hoort, merk je dat het goed bij me past.

Liefs, Renée. Een trotse dertiger x

Vandaag begon ik aan iets nieuws. Na heel veel uitstellen, twijfelen en stress. Ik begon een opleiding. En beginnen is nog een groot woord, want ik heb nog niets gedaan, enkel ingeschreven, betaald en de toegezonden bestanden gedownload.

Zo, mijn eerste denkfout heb ik al te pakken. Ik heb namelijk al heel veel gedaan! Want inschrijven en betalen is al heel wat. Die beslissing kan ik niet meer uitstellen. En met 1.000 euro cursusgeld heb ik ook wel een stok achter de deur om er iets van te maken.

De scheidslijn

Ik ben een perfectionist en heb angst om te falen. Perfectionisme en faalangst liggen erg dicht bij elkaar. Perfectionisme is het 100 procent goed willen doen. Meteen. Faalangst is de angst om te falen, om het niet goed te doen. Waar perfectionisme ophoudt en faalangst begint is moeilijk te zeggen. De scheidslijn is dun. Maar beiden zijn disfunctioneel en zorgen voor heel wat vermijdgedrag en stress.

Belemmering tot groei

Mijn perfectionisme en faalangst hebben tot nu toe al voor heel wat niet begonnen of onafgemaakte ervaringen gezorgd. En als ik dan iets probeer, kan ik er vaak niet van genieten. Ik geef mezelf niet eens de kans om te ontdekken of het iets is waar ik van zou kunnen genieten of goed in zou kunnen zijn. Want ik heb, of geef mezelf, de ruimte gewoon niet om te voelen wat iets nieuws met me doet; of ik het leuk vind of niet. Nee, ik ben bezig met hoe het hoort en wat de definitie van er goed zijn in, is.

Tekening van @floordenil.

Teleurstelling

Oh, wat ben ik vaak weggelopen met oorverdovende stresshoofdpijn, met tranen, met klotsende oksels, met smoezen, om nooit meer terug te keren. Altijd die teleurstelling in mezelf. Altijd de angst voor wat anderen vinden en voor veroordeling. En dan de gedachte dat als ik faal, ik faal als mens. Dat ik faal in dit leven. Een hele grote dramatische gedachte, die gepaard gaat met erg veel verdriet. Maar naast al deze verloren energie, het verdriet en de stress, ontken ik mezelf ook zelfontdekking, groei en gewoon plezier. En dat wil ik niet. Dat is teveel om op te geven.

Praktische tips bij perfectionisme en faalangst

Is het herkenbaar? Zo ja, dan heb ik slecht en goed nieuws. Eerst maar het slechte. Ik ben nog steeds zo. Mijn hoofd werkt niet altijd mee. Het goede nieuws, het is al zoveel beter geworden! Mijn wil om te groeien en te vechten tegen het verdriet in mijn leven is altijd groter dan de angst en perfectionisme geweest. Je kunt jezelf helpen. Hieronder deel ik een paar praktische tips.

1. Gebruik je uitstel- / vermijdgedrag! Dit klinkt als utopia, maar het is echt! Als je ergens goed in bent dan is dat uitstellen en vermijden om ergens echt mee te beginnen. Maak van de nood een deugd en maak een planning. Teken, schrijf, kleur. Doe wat je leuk vindt. Als er maar een planning uitrolt.
   
2. Een planning is ook goed voor iets anders. Met een planning kun je een grote taak opdelen in kleinere en overzichtelijkere taakjes. Want faalangstigen, waaronder dus ik, kunnen niet zo goed tegen het grote eindresultaat. Dat is onoverzichtelijk en een enorme bron van stress. Er kan zoveel fout gaan en je kunt zo hard falen. De kleinere taken brengen kleinere risico’s met zich mee. Het afronden van taken geeft je elke keer ook meer vertrouwen. Vertrouwen in jezelf en in de volgende stap. Een fijne bijkomstigheid.
3. Schrijf je perfectionistische en faalangst gedachten op en daag deze gedachten uit. Schrijf de alternatieve mogelijke gedachte ernaast. Bijvoorbeeld zoals ik hierboven al deed. Ik vond dat ik nog niets gedaan had, maar ik had al een hele grote stap genomen. Op het moment dat ik dat bedacht, was ik trots op mezelf en kreeg ik energie om de volgende stap te nemen.
   Een andere gedachte die je kan uitdagen is ‘wat als ik het niet kan’? Deze kun je ombuigen naar ‘wat als ik het wel kan’ en je kunt er antwoord op geven; ‘nou en? Wat gebeurt er als je het niet kan?’ ‘Je vindt wel een andere manier, er zijn meerdere wegen naar Rome’. Zo ben je bewust bezig met verandering.
4. Oefen! Stel jezelf bloot aan voor jou kleine risico’s. Bijvoorbeeld om hulp vragen. Of een keer je mening geven in een groep. En zie wat er gebeurt. Leer dat het niet altijd zo rampzalig is als je angst je wil doen geloven en misschien zelf wel heel positief. Schrijf voor jezelf op hoe het ging en wat de uitkomst was. Viel het mee? Viel het tegen? Waarom? Hoe zou het voor jou beter kunnen gaan?
5. Wees lief voor jezelf. Erken je gevoelens. Je angsten. Je verdriet. Deze zijn er nou eenmaal. Geef ze aandacht, neem pauzes, doe rustiger aan, en beslis elke keer opnieuw weer zelf wat je wilt doen en hoe. Jij bent in controle. Jij bepaalt hoe je wil groeien en in welk tempo. En ook belangrijk; vier je successen! Herinner jezelf dat je moeilijke dingen kunt! Ga ervoor!

Mijn doel is blijven groeien. Groeien is geluk! Ik denk dat een ieder er blij van wordt als je groeit als mens, als je iets bereikt. Ga aan de slag met je angsten en je hebt dat resultaat al in the pocket!

X Bouwke

Maandag: vandaag ben ik alleen maar bezig. Het huishouden, motor poetsen, heen en weer lopen. Ik vind geen rust. Probeer het denken te vergeten door continue iets om handen te hebben. Soms lukt het, maar af en toe merk ik dat ik moe word en even wil zetten. Dan begint mijn hoofd weer te werken en sta ik maar weer op. Bezig blijven, schiet er door mijn hoofd.

Mijn partner zijn telefoon gaat, storingsdienst. Hij moet de deur uit en ik baal. Niemand om mee te praten waardoor mijn hoofd tot rust komt. Dan maar weer door met opruimen.

Tegen de tijd dat S. weer thuis is, ben ik kapot. Moe van het bezig zijn, moe van het proberen te vergeten. We eten iets en kijken film. De spanning in mijn lijf blijft maar stijgen en ik besluit nog voor het einde van de film naar bed te gaan.

Rust? Natuurlijk niet!

In slaap komen lukt niet, draaien op mijn kussen daarentegen wel. Na een uur naar het plafond staren val ik eindelijk in slaap. Nachtmerries zijn er natuurlijk weer! Waarom kan ik niet gewoon rust hebben voor zo’n grote dag? Midden in de nacht schrik ik nog even wakker, maar gelukkig val ik snel weer in slaap.

De wekker gaat, stress niveau schiet weer omhoog. Vandaag is de dag! De spannende dinsdag is aangebroken. Mijn eerste appje van een klasgenootje komt al binnen: En, al stress? Je raadt mijn antwoord al: Ja! Vandaag is de dag dat ik mijn praktijk examen moet afleggen op school. Geef mij maar theorie, dat kan ik op mijn gemak lezen en maken zonder dat er iemand met me mee kijkt. Nu moet ik solderen, een bril maken (de glazen op maat slijpen, zorgen dat alles recht staat en alle afstanden in het glas kloppen) en een mondeling afleggen. Hiervoor krijg ik 1 cijfer in totaal.

Het examen

Gelukkig zie ik mijn eigen docent zitten als ik binnen kom. Ik kies een enveloppe uit en krijg hiermee mijn opdrachten van vandaag. Ik start met de soldering, deze zit erg netjes, dus dat begint goed! Daarna kies ik voor mijn mondeling. We hebben het eerst over het afgelopen weekend en dan zegt ze: “Zo, het ijs is gebroken! We kunnen starten!” Ook mijn mondeling heb ik nu een goed gevoel over dus ga ik de bril inslijpen. Ik lever ruim binnen de tijd alles in en krijg te horen dat ik een uur later mijn cijfer krijg. Na een uur klamme handjes krijg ik de uitslag: een 9,5! Je bent zonder ook maar één herkansing over naar je tweede jaar!

Opgelucht…

…Maar ook een beetje boos op mezelf ga ik weer naar huis. Waarom blijf ik me zo druk maken? Bang om te falen blijft een groot issue voor mij. Het voelt ook als een zwakte. Zwak dat ik niet goed met de spanning om kan gaan. Het is dan ook geen gezonde spanning, maar tot trillen en misselijkheid aan toe. De worsteling is echt vreselijk.

Mijn partner wordt ook wel eens moe van mij en dat begrijp ik echt volkomen! Vaak blijft hij superlief en steunt hij mij. Ook nu: “Je hebt goed geoefend en jij kan dit gewoon! Ademhalen, ontspannen en concentreer je!” Ook achteraf blijf ik een zenuwpees. Soms is hij geïrriteerd en stuurt hij geen berichtjes meer terug. Vandag blijf hij zeggen dat ik er niets meer aan kon doen en dat ik rustig moest worden. Tot 3 keer toe!

Niet de enige

Ik weet dat er met mij nog veel mee mensen last hebben van faalangst. Als iemand een manier weet hoe je ermee om kan gaan, hoor ik het graag. Want ik heb na alle therapie nog steeds heel veel moeite om dit de baas te worden. Ik durf er nu wel iets meer voor uit te komen, dat helpt wel een beetje. Maar of ik dit gevoel ooit onder controle zal krijgen weet ik niet.

Het nummer van deze week is Hungry eyes van Eric Carmen. Dit nummer komt uit mijn favoriete film Dirty Dancing. Die ik nu heel binnenkort weer ga kijken, want heb nu weer rust om me te storten op een film! Nu een paar weken niet naar school en dan fris aan het tweede jaar beginnen!

Liefs, Renée x