Oefening: Inventarisatie van vermijdings- en veiligheidsgedrag

Vermijdingsgedrag

Wanneer je last hebt van een trauma, is de kans groot dat je bepaalde dingen zal vermijden om te voorkomen dat je aan de gebeurtenis herinnerd wordt. Dit kunnen plekken, personen, geuren, voorwerpen, geluiden en/of activiteiten zijn. Het is nuttig om je bewust te zijn van dit vermijdingsgedrag zodat je daar in de behandeling mee aan de slag kan.

Het lijstje hieronder kan jou helpen je vermijdingsgedrag in kaart te brengen:

• Geuren: bier, parfum, bos, regen, vuur, bloed
• Plekken: locatie van het trauma, het donker, alleen thuis zijn, een locatie
• Personen: mannen, vrouwen, de dader, bekenden van de dader, een groep
• Geluiden: muziek, sirene, lawaai, hijgen, vuurwerk, luid geknal
• Voorwerpen: wapens, auto, asbak
• Activiteiten: lichamelijk contact (handen schudden, kussen, knuffel, staan in een drukke rij), seks, autorijden, fietsen, eten
• Beeldmateriaal: bepaalde films of tv-programma’s, foto’s, plaatjes
• Overig: praten over jezelf, praten over het trauma, bepaalde gevoelens, voedsel

Schrijf op welke dingen jij vermijdt om te voorkomen dat je aan een voor jou traumatische gebeurtenis terug denkt.

Veiligheidsgedrag

Naast vermijdingsgedrag is er ook vaak sprake van veiligheidsgedrag. Dit is gedrag wat je doet om jezelf veiliger te voelen.

Een paar voorbeelden van veiligheidsgedrag:

• de deur altijd op slot doen en dit controleren
• altijd de hele ruimte kunnen zien
• niet alleen een treincoupé in stappen
• altijd medicatie bij je hebben
• altijd je telefoon bij je hebben
• flesje water meenemen
• de omgeving bestuderen
• een alarm installeren
• belangrijke telefoonnummers bij je hebben
• telefoon in je hand houden als je over straat gaat
• 112 alvast intoetsen op je mobiel
• ontspanningsoefeningen doen op spannende momenten
• altijd het licht aan laten

Noteer welke dingen jij doet om je zo veilig mogelijk te voelen.

Bron:
Keijsers, G. P. J., Van Minnen, A., Verbraak, M., Hoogduin, C. A. L. & Emmelkamp, P., (2017). Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten.