Print Intrusieve gedachten zijn ongewenste gedachten of beelden die schijnbaar steeds weer uit het niets opduiken. Intrusieve gedachten zijn als ongenode gasten die onverwacht verschijnen en een reeks emoties meebrengen – stress, angst, spanning, schaamte, en zelfs walging. Het kan voelen alsof je geen controle hebt over deze intrusieve gedachten. Veelvoorkomende intrusieve gedachten variëren van twijfels over relaties tot zorgen over veiligheid, religie, dood, of verontrustende agressieve en seksuele gedachten. Soms zijn het gewoon willekeurige gedachten die elke logica tarten!
Dit artikel zal zich richten op het begrijpen van intrusieve gedachten. Door onze intrusieve gedachten te begrijpen, krijg je de middelen om jezelf ervan los te maken, waardoor uiteindelijk de stress die ze met zich meebrengen vermindert.
Begrip van intrusieve gedachten
Intrusieve gedachten zijn een veelvoorkomend symptoom bij diverse geestelijke gezondheidsaandoeningen, zoals obsessief-compulsieve stoornis (OCD), waar ze deel uitmaken van de diagnostische criteria (obsessies). Daarnaast kunnen stress, angst, en zelfs fysiologische factoren, zoals hormonale schommelingen, deze intrusieve gedachten triggeren. Desalniettemin is het belangrijk om te begrijpen dat iedereen van tijd tot tijd eigenaardige, gewelddadige, ongepaste, intrusieve gedachten ervaart en dat ze een normaal onderdeel zijn van de menselijke ervaring. Sterker nog, een internationale studie vond dat 94% van de mensen op enig moment in hun leven intrusieve gedachten heeft ervaren, wat laat zien dat je niet alleen bent in het ervaren van deze gedachten. In dit artikel kun je meer lezen over veelvoorkomende intrusieve gedachten die mensen hebben.
Intrusieve gedachten kunnen zeer expliciet en intens zijn, wat kan leiden tot gevoelens van schuld of schaamte over hen. Je zou zelfs kunnen zorgen dat je zult handelen op de gedachten die je in je hoofd hebt of dat ze iets zeggen over jou als persoon! Een veelvoorkomende mythe is dat deze gedachten iets zeggen over je onbewuste verlangens of intenties. Als gevolg hiervan kun je je zorgen maken over deze gedachten, en proberen ze te ‘bestrijden’, te controleren of weg te duwen. Hoewel een volledig begrijpelijke reactie, is het helaas juist deze betekenis die mensen aan deze gedachten hechten en de inspanning die mensen doen om ze te beheersen en ermee te worstelen, die ze paradoxalerwijs doet blijven hangen en terugkeren.
Omgaan met intrusieve gedachten
In werkelijkheid zijn onze gedachten, zelfs enge of verontrustende, slechts ‘gedachten’ – ze definiëren ons niet noodzakelijkerwijs of hebben geen significante betekenis. Leren dat de inhoud van deze gedachten vaak irrelevant en onbelangrijk en niets meer dan woorden of beelden in onze gedachten is, kan je helpen om jezelf ervan los te maken en ze te beheren. Als het gaat om het beheren van intrusieve gedachten, is het cruciaal om ze te labelen als intrusief en ze te behandelen alsof ze oninteressante afleidingen zijn. Na verloop van tijd zal deze aanpak helpen deze gedachten te laten vervagen.
Hier zijn enkele tips die je kunnen helpen om intrusieve gedachten effectief te beheren:
- Wanneer je een intrusieve gedachte opmerkt, label de gedachten dan als ‘intrusief’. Dit zal je helpen om jezelf te distantiëren van deze gedachten en ze niet te serieus te nemen.
- Onthoud dat de gedachten automatisch zijn en dat je ze niet kunt controleren. Begrijpen dat gedachten zonder jouw controle ontstaan, vermindert zelfverwijt en vermindert angst over het hebben ervan.
- Accepteer de gedachten en eventuele bijbehorende gevoelens en sta toe dat ze er zijn zonder ze te bestrijden of jezelf te bekritiseren omdat je ze ervaart. Dit zal helpen om hun intensiteit en de stress die ze veroorzaken te verminderen.
- Ga door met wat je deed voor de intrusieve gedachte en wees volhardend in het terugbrengen van je aandacht naar de activiteit. Het heroriënteren van je focus op je huidige activiteit helpt je te aarden in het heden, waardoor de greep van de gedachte op je aandacht vermindert.
- Probeer niet in te gaan op de gedachte of deze uit je hoofd te duwen. Vechten of worstelen met de gedachte zal zijn aanwezigheid versterken en naar je aandacht brengen.
- Probeer niet uit te zoeken wat de gedachte ‘betekent’ of over jou zegt. Het vermijden van overanalyse van de betekenis van de gedachte voorkomt onnodige zelfbeoordeling en vermindert de kans op verdere negatieve gedachten.
- Probeer niet steeds te controleren of je erin geslaagd bent de gedachte kwijt te raken en probeer je te concentreren op het huidige moment. Je richten op het heden in plaats van de gedachte te monitoren helpt de cyclus van piekeren te doorbreken en vermindert de terugkeer ervan.
Hoewel deze tips moeilijk toe te passen kunnen zijn en veel oefening vergen. Volharden in deze aanpak zou moeten helpen de frequentie en intensiteit van je intrusieve gedachten op de lange termijn te verminderen!
Bronnen:
- https://accesscbt.co.uk/thinking-errors-and-cognitive-distortions-in-ocd/
- https://adaa.org/learn-from-us/from-the-experts/blog-posts/consumer/unwanted-intrusive-thoughts
- Richard Moulding, Meredith E. Coles, Jonathan S. Abramowitz, Gillian M. Alcolado, Pino Alonso, Amparo Belloch, Martine Bouvard, David A. Clark, Guy Doron, Héctor Fernández-Álvarez, Gemma García-Soriano, Marta Ghisi, Beatriz Gómez, Mujgan Inozu, Adam S. Radomsky, Giti Shams, Claudio Sica, Gregoris Simos, Wing Wong. Part 2. They scare because we care: The relationship between obsessive intrusive thoughts and appraisals and control strategies across 15 cities. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 2014.
