Print Een burn-out is de uitputting van je lichaam en geest door een (jaren)lange periode van hoge werkdruk of stressvolle (werk)omstandigheden. Denk aan hoge werkeisen, onvoldoende afstemming tussen persoon en werk en aanhoudende spanningen op de werkvloer. Vooral mensen die perfectionistisch of ambitieus zijn lopen een groter risico op het krijgen van een burn-out. Vergelijkbare klachten kunnen ook ontstaan in andere belastende situaties die niets met werk te maken hebben, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van langdurige relatie- of gezinsproblemen.
Mentale overbelasting leidt tot uitputting, waarbij biologische processen een grote rol spelen. Wanneer biologische processen voortdurend worden aangesproken (bijvoorbeeld het continu produceren van stresshormonen), heeft dit tot gevolg dat je hersenen zich in de loop van de tijd gaan aanpassen. Je alertheid wordt minder. Het gevolg daarvan is dat je minder goed met stress kan omgaan en een toenemende weerstand tegen mentale inspanning voelt. Deze toenemende weerstand tegen mentale inspanning ervaar je als vermoeidheid.
Wat voel je bij een burn-out?
Als je een burn-out hebt, voel je je uitgeput of oververmoeid. Je kan nauwelijks meer werken. Toch gaan mensen met een burn-out vaak door tot ze echt niet meer in staat zijn om te werken. Achteraf ontdek je dat het al lange tijd niet meer ging. Jouw overactieve stresssysteem zorgt ervoor dat je je minder scherp voelt, dat je minder stress aankan dan voorheen, dat je concentratie minder is en dat je geheugen achteruitgaat. Daarnaast kun je last krijgen van hoofdpijn, slaapproblemen en overgevoeligheid voor prikkels, drukte en geluid. Ook heb je vaak geen energie om iets te ondernemen of om je in te spannen. Motivatie is lastig op te brengen en je kunt je somber voelen. Het kan heel lastig zijn om hier op eigen kracht uit te komen. Wil je meer lezen over de diagnostische criteria en de symptomen van een burn-out? Lees dan dit artikel.
Wat zijn de risicofactoren voor het krijgen van een burn-out?
Het krijgen van een burn-out is een wisselwerking tussen (werk)omstandigheden en persoonlijke eigenschappen. Het kan voorkomen dat je in je werk te maken hebt met een (te) hoge werkdruk, conflicten op de werkvloer, (te) weinig eigen regie of dat je niet goed weet wat er van je verwacht wordt. Qua persoonlijke eigenschappen zijn vooral overbetrokkenheid op je werk en moeite hebben met ‘nee’ zeggen belangrijke oorzaken van een burn-out. Je bent wellicht perfectionistisch en een harde werker. Dit leidt er vaak toe dat je buiten werktijd bezig bent met werk, je slecht tegen kritiek kan en je geprikkeld raakt wanneer iets niet volgens planning gaat.
De behandeling van een burn-out
Tijdens de behandeling van een burn-out kijk je samen met een behandelaar naar spanning en ontspanning, leefstijl, gedachten en situaties die jouw klachten veroorzaken en jouw werkomgeving. Je gaat opnieuw leren voelen wat je grenzen zijn en hoe je deze stelt. Hoe de behandeling er precies uit ziet lees je in dit artikel.
Bron:
Keijsers, G. P. J., Van Minnen, A., Verbraak, M., Hoogduin, C. A. L. & Emmelkamp, P., (2017). Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten.
