Print Wat is een trauma?
Trauma is het Griekse woord voor open wond. Het wordt in de medische wereld ook op die manier gebruikt. Binnen de psychologie gaat het over een psychische wond. Een nare gebeurtenis die je in het verleden meemaakte en die de mogelijkheden om ermee om te gaan overstijgt. Wat voor de één een trauma is, kan dus voor de ander een gebeurtenis zijn die zeker wel moeilijk was, maar niet traumatisch.
Maar zijn alle gebeurtenissen waar je moeilijk mee om kan dan traumatische gebeurtenissen? Hoe zit het dan met een ontslag, een vechtscheiding of een heftige ruzie? Hoewel dit gebeurtenissen zijn die erg veel impact kunnen hebben en ook tot psychische klachten kunnen leiden, spreken we hier niet over trauma’s. Volgens de DSM-5, het handboek voor psychische klachten, zijn er namelijk nog een aantal andere criteria waaraan een situatie moet voldoen om van een trauma te kunnen spreken.
Waarom een gebeurtenis bij de ene persoon wel tot klachten leidt en bij de ander niet, hangt af van een heel aantal factoren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de steun en de opvang die je voelde na de gebeurtenis of van het feit of je iemand bent die makkelijk of eerder moeilijk over gevoelens praat. De betekenis die de gebeurtenis voor je heeft, iets wat belangrijk wordt gevonden geeft meer kans op klachten. Maar ook biologische factoren zoals de regulering van cortisol (stress-hormoon) is van invloed. Het betekent dus in geen geval dat de mate van last afhangt van hoe sterk of hoe zwak je bent.
Welke klachten komen voor na een traumatische gebeurtenis?
Er zijn een aantal lichamelijke en psychische klachten die kunnen ontstaan naar aanleiding van een trauma. Je merkt misschien dat je minder goed slaapt, dat je last hebt van nachtmerries of dat je je trauma herbeleeft. Misschien ben je schrikachtig, teruggetrokken of erg snel geïrriteerd. Daarnaast kun je je schuldig voelen, constant gespannen zijn of geen plezier meer halen uit de dingen die je voorheen wel plezierig vond. Als het trauma zich zodanig aan je opdringt dat het je belemmert in je dagelijkse leven, kan het zijn dat je last hebt van een posttraumatische stressstoornis (PTSS).
Wanneer je vroeg in je leven of chronisch geconfronteerd bent geweest met een of meerdere traumatische gebeurtenissen, kan het zijn dat je door het trauma last hebt van herbelevingen, vermijding, een te hoog spanningsniveau en negatieve gedachten en emoties. Deze overweldigende gedachten en emoties kunnen er soms zelfs voor zorgen dat je jezelf als het ware af en toe uitzet om hiermee om te gaan. Dit wordt ook wel dissociatie genoemd en zorgt ervoor dat de wereld om je heen of zelfs je eigen lichaam onwerkelijk of vreemd aanvoelt. Daarnaast zien we dat mensen met een PTSS vaak ook nog andere klachten hebben zoals bijvoorbeeld depressieve klachten of problemen met middelengebruik.
Veel mensen met PTSS klachten voelen zich anders, schamen zich over hun klachten of zijn bang dat ze “gek” zijn. Het is belangrijk om je eraan te blijven herinneren dat je klachten normaal zijn maar dat het abnormaal is wat je hebt moeten meemaken.
