In Nederland zijn er ruim 1.6 miljoen mensen die zich ernstig eenzaam voelen. Dat zijn er veel! Eenzaamheid is één van de meest ernstige sociale problemen van onze samenleving. In eerdere blogs werd geschreven over: wat je allemaal kan doen tegen eenzaamheid en wat eenzaamheid met je lichaam doet. Eenzaam voelen kan iedereen overkomen. Maar wat is eenzaamheid precies? Wist je dat er verschillende soorten zijn? 

Wat is eenzaamheid?

Eenzaamheid kan omschreven worden als een gevoel van leegte, ontevredenheid over of het gemis aan verbondenheid in relaties en de wereld. Bijvoorbeeld dat je in sociale relaties de hechte emotionele band met de ander mist. Zo kan een persoon met veel vrienden en familie zich eenzaam voelen als de band heel oppervlakkig is en er geen verbondenheid is. 

Er zijn twee soorten: 

  • Sociale eenzaamheid: dit is het geval als je weinig of geen vrienden hebt in je omgeving, omdat je ze bijvoorbeeld bent kwijtgeraakt door een verhuizing. Of omdat het niet lukt om vrienden te maken, vanwege bepaalde karaktereigenschappen of omdat er in het verleden iets is gebeurd waardoor je minder goed in contact kan komen met anderen. Dit kan zo zijn wanneer je gepest bent of te maken hebt gehad met misbruik. Bij deze vorm heb je  de behoefte aan sociaal contact en verbondenheid. 
  • Emotionele eenzaamheid: als je wel sociale relaties hebt, maar je mist een hechte emotionele band waar je je gevoelens mee kunt delen. Het gaat hier vooral om de emotionele behoefte of liefde. 

Oorzaken 

Iedereen ervaart eenzaamheid op zijn/ haar manier. De oorzaken kunnen verschillend zijn, bijvoorbeeld door het verlies van een dierbare of een verhuizing. Je verliest het contact. Ook persoonlijke eigenschappen of verwachtingen kunnen een rol spelen. De een voelt zich eenzaam, doordat hij/zij gepest wordt, terwijl de ander zich eenzaam voelt door een sombere stemming.

Gevolgen 

Eenzaamheid heeft een soortgelijke werking als stress op het immuunsysteem, je lichaam en dus effect op je gezondheid. Ook zijn mensen die zich eenzaam voelen minder gelukkig en gaan minder vaak de deur uit voor sociale activiteiten, waardoor het alleen voelen versterkt wordt. 

Herken je dit gevoel?

Het praten over je gevoelens kan helpen tegen eenzaamheid. Lukt het je niet om in jouw eigen omgeving een persoon te benaderen? Heb je geen idee wat je kan doen en wil je graag met iemand buiten je omgeving over praten? Download de NiceDay App en kom in contact met één van onze NiceDay coaches. Zij helpen jou graag!

“Loneliness does not come from having no people about one, but from being unable to communicate the things that seem important to oneself, or from holding certain views which others find inadmissible.” ― Carl Gustav Jung

Iedereen heeft ‘me time’ nodig, maar deskundigen zijn het er ook over eens dat we een aanzienlijke hoeveelheid menselijke interactie en een paar diepe, zinvolle verbindingen nodig hebben om dat warme, bevredigende gevoel van voldaanheid te ervaren.

Fysieke manifestaties van je eenzaam voelen

Wanneer jij je eenzaam voelt, vinden er allerlei processen plaats in je lichaam. Gelukkig zijn er oplossingen om je eenzaam gevoel tegen te gaan. We bespreken vier dingen die er in je lichaam gebeuren als je je eenzaam voelt en wat je er tegen kunt doen.

1. Je stresshormonen stijgen

Je weet waarschijnlijk dat je lichaam meer cortisol produceert als je gestresst bent, dus het zal je niet verbazen dat je cortisolspiegels lager zijn als je in staat bent om te socializen. Onderzoeken tonen aan dat mensen die klagen of hun problemen delen met een vriend/ vriendin zich lichamelijk opgelucht voelen na het klagen. Wanneer je je emoties niet opkropt, maar juist in staat bent om over je problemen te praten, ben je minder lichamelijk gestresst. Een overvloed aan cortisol is niet goed voor je lichaam, dus praat met een goede vriend of vriendin en vertel wat je dwars zit!

2. Je zenuwstelsel gaat in vecht-of-vluchtmodus

Uit onderzoek is gebleken dat je hersenen teveel norepinephrine kunnen produceren wanneer jij je eenzaam voelt. Dit hormoon wordt aangemaakt wanneer je lichaam in de ‘vecht-of-vlucht’ modus gaat. Wanneer je lichaam reageert op stress door vecht-of-vluchtreacties te activeren, wordt het moeilijker om aan het einde van de dag te stoppen en te rusten. Tenzij je van plan bent om productief te zijn tijdens ‘me time’, probeer dan af te spreken met een vriend/ vriendin. Hierdoor heb je wat afleiding en geef jij je brein een break.

3. Je witte bloedcellen stijgen en veroorzaken ontstekingen

Terwijl het hormoon cortisol ontstekingen tegengaat, stimuleert de vecht-of-vluchtreactie die eenzaamheid veroorzaakt, je lichaam om norepinephrine te produceren. Hierdoor verhoogt de productie van witte bloedcellen. Dit heeft weer een negatieve impact op je immuunsysteem. Het is een soort vicieuze cirkel: je bent gestrest en je cortisolspiegels zijn verhoogd, maar je bent een beetje paniekerig, dus je lichaam is minder gevoelig voor het gunstige, ontsteking verlagende aspect van cortisol.

4. Je wordt kouder

In 2012 ontdekten onderzoekers  dat alleen al het idee van eenzaam zijn, voldoende was om de lichaamstemperatuur van een persoon te doen dalen. Eenzaamheid kan worden verholpen door zowel de figuratieve, psychologische warmte van sociale interactie als daadwerkelijke fysieke warmte zoals een kop warme koffie of thee tussen je handen houden.

Voel je je eenzaam?

Wij mensen zijn sociale wezens: wij zijn er niet voor gemaakt om constant alleen te zijn. Eenzaamheid valt niet van iemand af te lezen. Voel je je eenzaam? Ga koffie drinken met een vriend(in), maak samen een wandeling of spreek af om samen te koken. De kleinste dingen kunnen zoveel verschil maken!

Voel je je eenzaam, weet je niet wat je kunt doen en wil je er met iemand over praten? Download NiceDay! We bieden 1 op 1 coaching aan. Professionals staan klaar om je te helpen.

Bang om alleen te zijn? Of mensen het willen toegeven of niet, bang om alleen te zijn komt vaker voor dan je denkt. Waarschijnlijk zijn we dat allemaal wel op een gegeven moment. We zijn bang om zonder partner te eindigen, zonder vrienden of zelfs zonder familie. We zijn bang om alleen uit eten te gaan, alleen op een terras te zitten of alleen op reis te gaan. We zijn bang om te falen en bang dat we niemand hebben die ons kan troosten. Dit gevoel hebben we vast wel eens in meer en mindere mate gevoeld. Als dit gevoel, de angst om alleen te zijn, je bekend voor komt, kan het een teken zijn van autofobie.

Wat is een autofobie?

Autofobie, of monofobie, is de angst alleen of eenzaam te zijn. Deze fobie komt wereldwijd veel voor. Alleen zijn, zelfs op een beschermde plek als je eigen huis, kan leiden tot ernstige angst. Mensen met autofobie hebben het gevoel dat ze een andere persoon of andere mensen nodig hebben om zich veilig te voelen. Deze angst wordt vaak verward met de angst om alleen te blijven (anuptafobie), maar de twee fobieën verschillen van elkaar. Iemand die last heeft van autofobie kan vaak alleen ontspannen als ze in nabijheid van andere mensen zijn.

Bij iedere persoon die lijdt aan autofobie uit de angst zich op een andere manier. Bij sommige mensen gaat de angst zo ver dat het hun dagelijks leven belemmert. Symptomen zijn:

  • obsessief angstig voor alleen zijn
  • angsten voor dingen die kunnen gebeuren terwijl je alleen bent
  • afstandelijk voelen van je lichaam wanneer je alleen bent
  • trillen, zweten, pijn op de borst, duizeligheid, hartkloppingen, hyperventilatie of misselijkheid wanneer je alleen bent of in een situatie waarin je snel alleen zou kunnen zijn
  • een gevoel van extreme angst wanneer je alleen bent of in een situatie waarin je snel alleen zou kunnen zijn
  • een overweldigend verlangen om te vluchten als je alleen bent
  • angst als je denkt aan eenzaamheid

Waar komt het vandaan?

Autofobie is een irrationele angst die ontstaat wanneer je vreest dat je alleen komt te staan. Hoewel er misschien geen werkelijke dreiging bestaat om alleen te zijn, zal je nog steeds niet in staat zijn om je symptomen onder controle te houden.

Het kan zijn dat je pas normaal kan functioneren als je je niet meer alleen voelt. Als je alleen bent, kan je een wanhopige behoefte voelen om je eenzaamheid zo snel mogelijk te beëindigen. Daarnaast kan het een gevolg zijn van een trauma waarbij je hebt geleden omdat je alleen en kwetsbaar was, of omdat je toendertijd niemand had om je te helpen verwerken van een verschrikkelijke gebeurtenis.

Wat kun je ertegen doen?

  • Kom je angst onder ogen. Het onder ogen komen van je angst klinkt eng, maar is een begin. Je angst negeren kan best gevaarlijk zijn, want hoe langer je de angst negeert, hoe meer ellende je voor jezelf creëert. Wanneer jij je angst negeert ben jij het meest kwetsbaar bent om jezelf iets aan te doen en ongezond gedrag te vertonen, zoals heel aanhankelijk worden naar iemand met wie je net begonnen bent te daten bijvoorbeeld.
  • Daag jezelf uit. Verander je mindset. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, maar door middel van exposure oefeningen behandel je vermijdingsgedrag dat zich in de loop der tijd heeft ontwikkeld. Het doel is dat je levenskwaliteit verbetert zodat je fobieën je niet langer beperken wat je in je dagelijkse leven kunt doen.

NiceDay app

Zijn er dingen in het dagelijks leven die je zou willen veranderen maar weet je niet hoe? Voel jij je eenzaam? Loop je tegen dingen aan? Download dan nu de NiceDay app. Professionals staan klaar voor je om samen aan de slag te gaan met je mentale klachten en net dat extra steuntje in de rug te bieden.

In een wereld waarin mensen zich vaak eenzaam voelen, is sociale steun van groot belang. Een arm om iemand heen slaan of simpelweg naar iemands verhaal luisteren kan al enorm veel betekenen. Lees in dit artikel meer over welke invloed sociale steun kan hebben op je gezondheid.

Verschillende vormen van sociale steun

Sociale steun heeft betrekking op verschillende vormen van steun die je ervaart in relaties met andere personen. Denk hierbij aan genegenheid, je begrepen voelen, je veilig voelen en erbij horen.

Terugvallen op je omgeving

Als je kan terugvallen op iemand uit je omgeving, loop je minder risico om je eenzaam te voelen en om in een neerwaartse spiraal te raken. Als we kijken naar onze biologie, is het zelfs zo dat sociale steun een grote invloed heeft op de aanmaak van het ‘knuffelhormoon’ oxytocine. Soms wordt dit ook wel ons beschermhormoon genoemd. Het beschermt ons tegen negatieve emoties!

Sociale steun en je (mentale) gezondheid

Elkaar steunen vermindert stress en werkt helend bij een burn-out. Bovendien is het hebben van sociale steun een beschermende factor tegen het ontstaan van hart en vaatziekten. Ook bij kankerpatiënten kan sociale steun het psychische welbevinden verbeteren.

Enorm veel voordelen!

Zoals je ziet brengt sociale steun onwijs veel voordelen met zich mee. Zoek tijdens de winterdagen vrienden en/of familie op en breng gezellig tijd door met elkaar. Hier hebben jullie allebei baat van!

NiceDay app

Merk je dat iemand in je omgeving, bijvoorbeeld een collega, niet zo lekker in zijn of haar vel zit? Sla eens een arm om hem of haar heen of begin een gesprek aan! Schrijf in je NiceDay dagboek op wat het effect hiervan was en hoe jij je voelde na afloop.

Gisteren was het Valentijnsdag. Wellicht is er op dit moment niemand in jouw leven en voelde jij je gisteren een beetje (extra) eenzaam. Maar eigenlijk ben je niet alleen! In 2017 was ongeveer 45% van de huishoudens in Nederland vrijgezel (AD, 2017) en verwacht wordt dat dit aantal alleen maar zal stijgen. Is het eigenlijk nog wel zo erg om single te zijn?

Alleen zijn
Op een of andere manier denken we allemaal dat we ‘alleen’ zijn wanneer we geen romantische relatie hebben. De wetenschap ontkracht dit, vrijgezellen blijken namelijk meer contact te hebben met anderen (zoals familie, vrienden en buren) in tegenstelling tot  getrouwde stellen. Vrijgezellen hebben niet perse meer vrienden, maar de vriendschappen die ze hebben zijn sterker. Daarnaast lijken vrijgezellen ook behulpzamer te zijn dan getrouwde stellen (Kreschner, 2015)!

Not everyone who is single is lonely; not everyone who is taken is in love.

Liever single?
De meeste mensen vinden vrijgezel zijn ook helemaal niet zo erg. Uit Brits onderzoek (Mintel, 2017) blijkt dat 61% van de vrouwen liever vrijgezel blijft, tegenover 49% van de mannen. Van de vrouwen was slechts een kwart op zoek naar een nieuwe relatie, onder de mannen was dat 65%. We zijn dus een stuk beter geworden in ‘alleen’ zijn!

Droom groot, werk hard
Wist je dat vrijgezellen vaker tevreden zijn met hun baan? Verminderde tevredenheid op het werk is vaak het resultaat van een grote gebeurtenis in een relatie, zoals trouwen of een kindje krijgen. Volgens professor Emily Grundy is liefde nu ook niet meer het hogere doel in het leven, carriere maken en gelukkig zijn steeds belangrijker.

Leefstijl
Diverse onderzoeken tonen aan dat je aankomt in een relatie (Vrouw, 2017). Je gaat vaker samen een avondje bankhangen met een zak chips en wat minder vaak naar de sportschool. Daarnaast eet je zonder partner wellicht wat vaker alleen, maar je kan wel helemaal kiezen wat er vanavond op tafel staat. Nooit meer iets tegen je zin in eten dus! Ook heb je geen last van een snurkende partner en is er niemand die ‘s nachts je dekens pikt.

Geen ruzie!
Twee mensen, twee meningen, zoveel verwachtingen. In een relatie moet je veel compromissen sluiten en de ander dingen gunnen. Misschien wil je dat wel helemaal niet! Is het niet fijn om ook je eigen gangetje te kunnen gaan? Daarnaast kan een relatie stress geven, die onrust is niet goed voor je als je zelf al veel onrust ervaart.